میگ-۳۱ (به روسی: МиГ-31)

میگ-۳۱

میگ-۳۱ (به روسی: МиГ-31) (نام ناتو: فاکس‌هاوند Foxhound)، یک هواپیمای رهگیر مافوق صوت است که توسط شرکت میکویان در شوروی به عنوان جایگزین جنگنده میگ-۲۵ فاکسبَت ساخته شد. دفتر طراحی میکویان این جنگنده را بر اساس میگ-۲۵ طراحی کرده‌است. میگ-۳۱ اولین پرواز خود را در سال ۱۹۷۵ انجام داد و از سال ۱۹۸۲ وارد خدمت فعال نظامی در ارتش شوروی شد و تا زمان فروپاشی شوروی، پیشرفته‌ترین هواپیمای رهگیر این کشور بود.

میگ ۳۱ تواناترین هواپیمای رهگیر دفاع هوایی روس‌هاست که قابلیت درگیری هم‌زمان با چندین هدف را دارد. رادار نیرومند زاسلون اس‌بی‌آی-۱۶ مهمترین عامل تاثیرگذاری میگ-۳۱ است که در زمان خود قوی‌ترین رادار جنگنده دنیا محسوب می‌شد. موتور جدید سولویف دی-۳۰اف۶ هم موجب شده بود تا برد عملیاتی و پارامترهای پروازی اصلی این هواپیما در مقایسه با میگ-۲۵ ارتقا پیدا کند. بدنه و بال‌های آن هم از میگ-۲۵ قوی‌تر بود و توانایی پرواز مافوق صوت در ارتفاع پایین را داشت. دو موتور توربوفن دی-۳۰اف۶ با نیروی گشتاور ۱۵۲ کیلونیوتن امکان رسیدن به سرعت ۱٬۲۳ ماخ در ارتفاع پایین و ۲٬۸۳ ماخ در ارتفاع بالا را به این هواپیما می‌دهند. از نظر قوای محرکه امکان گذر از سرعت ۳ ماخ هم برای این هواپیما وجود دارد اما فشار بیش از اندازه‌ای را به موتور و بدنه پروازی وارد می‌کند و به همین جهت در حالت عادی و غیراضطراری نباید هواپیما را به چنین سرعتی رساند. روس‌ها تا سال ۱۹۸۷ بیش از ۱۵۰ فروند میگ-۳۱ را در نقاط مختلف مرزی از آرخانگلسک در شمال غربی کشور گرفته تا خاور دور شوروی مستقر کرده بودند. این هواپیما صرفا برای دفاع هوایی از سرزمین اصلی شوروی طراحی شده بود و ماموریت دیگری نداشت. میگ-۳۱ موشک‌های هوابه‌هوای دوربرد آآ-۹ را حمل می‌کرد و با موشک ام-۹ توانایی درگیری همزمان با ۴ هدف متفاوت را داشت. نزدیکترین هواپیماهای غربی به میگ ۳۱ دو جنگنده اف-۱۴ و اف-۱۵ هستند. در سال ۱۹۹۲ مقامات چینی از توافق برای خرید ۲۴ فروند میگ ۳۱ خبر دادند که در کارخانه‌ای در شنیانگ مونتاژ خواهند شد. برخی گزارش‌ها از دریافت لیسانس تولید ۷۰۰ فروند حکایت داشت که ۲۰۰ فروند آن تا سال ۲۰۱۰ عملیاتی خواهند شد اما هیچیک از این‌ها تاکنون عملی نشده است.[۱]

میگ-۳۱بی‌ام مدل ارتقایافته‌ای از میگ-۳۱ با قابلیت‌های بسیار بالاتر جنگی است که قرار است تمام میگ-۳۱های فعال ارتش روسیه به آن ارتقا یابند. این جنگنده در وضعیت جنگ هوایی قدرت رهگیری ۲۴ هدف و درگیری با ۸ هدف از جمله موشک‌های کروز گرفته تا هواپیماهای مافوق صوت را دارد. شرکت میگ در سال ۱۹۹۹ برای نخستین بار این هواپیما را به معرض نمایش عمومی گذاشت. رهگیری جنگنده‌هایی با ۳۲۰ کیلومتر فاصله و انهدام اهداف هوایی در فاصله ۲۸۰ کیلومتری با ۶ راکت ویمپل آر-۳۷ از جمله قابلیت‌های منحصر به فرد مدل بی‌ام است. در مقام مقایسه بهترین رهگیر آمریکایی یعنی اف-۱۴دی توانایی انهدام اهدافی با بیش از ۱۸۰ کیلومتر فاصله را نداشت. قابلیت‌های حمله به اهداف سطحی و نقشه‌برداری زمین هم به این جنگنده افزوده شد و در نتیجه این جنگنده برخلاف میگ-۳۱ یک جنگنده چندمنظوره طبقه‌بندی می‌شود. میگ-۳۱بی‌ام همچنین تنها هواپیمای در حال تولید است که توان درگیری موثر با موشک‌های کروز مدل تاماهاوک را دارد. یک کارشناس روسی معتقد بود که اگر عراق در جریان عملیات طوفان صحرا از میگ-۳۱ برخوردار بود حداکثر ده درصد موشک‌های کروز آمریکایی و انگلیسی می‌توانستند به اهداف خود در داخل خاک عراق برسند.[۲]




کاربران فعلی

     قزاقستان پس از فروپاشی شوروی حدود ۳۰ فروند میگ-۳۱ به قزاقستان رسید. در سال ۲۰۰۷ قراردادی به ارزش ۶۰ میلیون دلار برای ارتقای ده فروند از آن‌ها به میگ-۳۱بی‌ام به امضا رسید.[۳]
     روسیه در سال ۲۰۰۵ حدود ۳۷۰ فروند فعال در خدمت نظامی قرار داشتند که در سال ۲۰۰۸ و ۲۰۱۰ به ۱۹۰ فروند کاهش پیدا کردند.[۴]

کاربران سابق
     اتحاد جماهیر شوروی
        دفاع ضد هوایی شوروی
        نیروی هوایی شوروی: که بین نیروی هوایی روسیه و قزاقستان تقسیم شد.

مشخصات
MIKOYAN-GUREVICH MiG-31 FOXHOUND.png

منبع اطلاعات Great Book of Modern Warplanes,[۵] MiG-31E data[۶]

مشخصات عمومی

    خدمه: دو(خلبان و متخصص سیتمهای جنگ‌افزاری)
    طول: ۲۲٫۶۹ متر (74 ft 5 in)
    پهنای بال: ۱۳٫۴۶ متر (44 ft 2 in)
    ارتفاع: ۶٫۱۵ متر (20 ft 2 in)
    بال: مساحت ۶۱٫۶ مترمربع (663 ft²)
    وزن خالی: ۲۱٬۸۲۰ کیلو (48,100 lb)
    وزن بارگیری: ۴۱٬۰۰۰ کیلو (90,400 lb)
    بیشینه وزن برخاست: ۴۶٬۲۰۰ کیلو (101,900 lb)
    پیشرانه: ۲× سولوویف د-۳۰ توربوفن با پس سوز
        نیرو ی خشک: ۹۳ کیلو نیوتن (20,900 lbf) هرکدام
        نیرو با پس سوز ۱۵۲ کیلو نیوتن (34,172 lbf) هرکدام

عملکرد

    سرعت بیشینه: ارتفاع بالا: ۲٫۸۳ ماخ (3٬377 کیلومتربرساعت) ارتفاع پایین: ۱٫۲ ماخ (1٬432 کیلومتربرساعت)
    شعاع عملیاتی: ۷۲۰ کیلومتر (450 mi) at Mach 2.35
    برد ترابری: ۳٬۳۰۰ کیلومتر (2,050 mi)
    سقف پروازی: ۲۰٬۶۰۰ متر (67,600 ft)
    نرخ اوج‌گیری: ۲۰۸ متر بر ثانیه (41,000 ft/min)
    بارگیری بال: ۶۶۵ کیلوبر مترمربع (136 lb/ft²)
    نسبت نیرو به وزن: ۰٫۸۵
    حداکثر بارگیری نیروی جی: ۵g

جنگ‌افزار

    یک توپ ۲۳ میلیمتری GSh-6-23
    ۴ جایگاه زیر بدنه برای موشک های ویمپل آر-۳۳ (آ-۹ آموس) یا ۶ جایگاه برای موشک های دوربرد ویمپل آر-۳۷ (آآ-ایکس-۱۳ ارو) فقط در میگ-۳۱ام/ام بی
    ۴ پیلون زیر بال برای:

    دو موشک میان برد بیس نوات آر-۴۰ (آآ-۶ آکرید)
    چهار موشک کوتاه برد فروسرخ آر-۷۳ (آآ-۱۱ آرچر) یا آر-۶۰ (آآ-۸ آفید)
    چهار موشک دوربرد آر-۷۷ (آآ-۱۲ آدر).

    بعضی هواپیماها توان حمل موشک های ضدراداری کا-اچ-۳۱ و کا اچ-۵۸ را نیز دارند.