موشک میانبرد زیردریایی R-27/SS-N-6 serb

موشک میانبرد زیردریایی R-27/SS-N-6 serb

---

آر-27 یک موشک زیردریایی پرتاب بود که از سوخت مایع بهره میبرد و یک موشک میانبرد بود. . طراحی این موشک یک گام بسیار بزرگ در فناوری موشکهای دریایی سوخت مایع شوروی  بشمار میرفت. این سیستم با سوخت قابل ذخیره حدود 10 دقیقه پیش از شلیک سوختگیری میشد و زیردریایی حامل آن قادر است  موشکهایش را در فاصله زمانی 8 ثانیه از هم شلیک کند.موشک آر-27 از هدایت اینرسیایی و یک مجموعه ماشین ورود مجدد به جو نیرومند بهره میبرد.

---

  موشک شهاب-3:

سه نسخه اصلی از این موشک طراحی شده است به اضافه یک طرح چهارم دیگر از فناوری آر-27 که برای انهدام رادارهای هشدار دریایی دشمن در نظر گرفته شد که البته در همان مرحله طراحی این طرح لغو شد.

این موشک اساسا برای حمله غافلگیرانه به اهداف  استراتژیک دشمن از فواصل نزدیک طراحی شد اما دقت آن نازل و محدود است هرچند بافناوریهای جدید این دقت بطرز قابل توجهی بهبود یافته است.با چنین دقتی این موشک تنها میتواند برای انهدام شهرهاو پایگاههای بزرگ دشمن موثر باشد


موشک  R-27به زیردریاییهای شوروی این امکان را میداد که حتی خارج حریم دفاعی زیردریاییهای این کشور و در فواصل بسیار دورتر از مرزهای شوروی هم هم به اهداف خود در خاک ایالات متحده دسترسی داشته باشند.(  منظور اینست که زیردریاییهای شوروی در آنزمان مجهز به موشکهایی بودند که هر چند برد و توان بسیار بالایی نسبت به آر-27 داشتند اما همین برد زیاد آنها را ناگزیر میکرد برای شلیک مطمئن موشکهایشان در فاصله ای بسیار دورتر از مرزهای آمریکا و بسیار نزدیک به مرزهای شوروی مستقر شوند که چنین حالتی قابلیت مانور آنها را بشدت محدود میکرد ).
وزن پرتاب این موشک 14200 کیلوگرم بود و یک کلاهک 650 کیلوگرمی هسته ای را با خود حمل میکرد

مشخصات کلی آر-27

نام:R-27 /ss-N-6/4k10/RSM-25
شناسه ناتو: serb
طول:9.65 متر
کلاس: موشک میانبرد پرتاب شونده از زیردریایی
قطر:1.5 متر
کلاهک:1000-650 کیلوگرم
دقت:0.6 ناتیکال مایل
برد:2400-3200 کیلومتر
وزن:14.2 تن
اولین پرتاب:1/1/1965
آخرین پرتاب:1/12/1993
سیستم شلیک:D-5
پیشرانه:موتور سوخت مایع

البته لازم بذکر است که در برخی برآوردها بنظر میرسد که این موشک از دو مرحله پروازی برای طی مسافت 2400-3200 کیلومتری بهره میبرد که گزارشهای دیگر اما عقیده دارد که این موشک یک سیستم تک مرحله ای سوخت مایع است.
توسعه آر-27 از سال1962 انجام شد وآزمایشات پروازی آن تا ابتدای سال 1966 آغاز شد.در سال 1968 با تصمیم وزارت دفاع شوروی این موشک را رسما وارد چرخه نظامی اتحاد جماهیر شوروی شد و دو مدل دیگر از این موشک را تا سال 1974 ارائه کرد.

در طی دوران خدمت این موشک در مجموع 600 موشک آر-27 از سه مدل مختلف تولید شد و در 34 زیردریایی از نوع یانکی -1 مستقر شدند که این تعداد در آغاز سال 1991 به 12 فروند تقلیل پیدا کرد و نهایتا تا سال 1994 این تعداد بازهم کاهش یافت و به 2 فروند رسید .سرانجام هم این سامانه در سال 1996 رسما از خدمت نظامی روسیه  بازنشسته شد.

منابع غربی نخستین بار این موشک را در سال 1967 در رژه مسکو مشاهده کردند و برآورد اولیه آنها از این قرار بود که برد این موشک با کلاهک 1500 پوندی 1300ناتیکال مایل و دایره خطای آن 0.6 ناتیکال مایل است( هر ناتیکال مایل برابر 1.8 کیلومتر است) خواهد بود.
قدرت کلاهک مدل اولیه و دومین نسخه از این مدل به ترتیب 0.6 مگاتن و1.2 مگاتن برآورد میشد.

این موشک در نسخه های گوناگون قادر بود دو کلاهک 600 پوندی یا 3 کلاهک 400 پوندی را حمل کند

هر زیردریایی یانکی-1 قادر به حمل 16 فروند موشک آر-27 است و میتوانددر حالیکه کاملا زیرآب قرار دارند موشکهای خود را شلیک کنند. برآوردهای غرب اشاره دارد که زمان غوص این زیردریایی در آب 15 دقیقه است و زمان لازم برای واکنش سریع آن نیز حدود 1 دقیقه است. زیردریایی یانکی میتواند بین 75-90 روز را در حالت عملیاتی در دریا بگذراند. تنها عامل محدود کننده در این نوع عملیاتها میزان آذوقه و روحیه پرسنل است.
سیستم پرتاب-D-5 توسط دفتر SKB-385   منظور طراحی یک پرتابگر دریایی برای حمله از   سکوهای دریایی موشکهای تک مرحله ای میانبرد سوخت مایع در اوایل سال 1960  بهباطراحی شد.

یکی از نوآوریهای متمایز این موشک قرار دادن موتور موشک در درون مخزن سوخت است که منجر به کاهش ابعاد خارجی آن شده است.بدنه موشک از آلیاژ الومینیوم ساخته شده است. سیستم موتور آن یک محفظه احتراق اصلی و دو محفظه احتراق کنترلی دارد . این محفظه های کنترلی  به زاویه 45 درجه از محور ثقل موشک قرار دارند .طول موشک مسلح به کلاهک 9.65 متر و بدون کلاهک طول آن7.1 متر است. از آنجا که موتور موشک از سوختهای خورنده استفاده میکنند نمیتوان مدت زیادی پیش از شلیک آنها را بارگیری و شلیک کرد. ضمن اینکه موتور آن نیز در درون مخرن سوخت تعبیه شده است.  تعبیه موتور در مخزن سوخت باعث میشود خود موتور حتی بعد از شلیک و سقوط به زمین تا حدود زیادی سالم بماند. 

R-27 در کره شمالی

در سال 2003 گزارشهایی مبنی بر مشاهده این موشک در کره شمالی منتشر شد. تصور میشود کره شمالی این موشکها را در سالهای 1992-1998 از طریق شرکتهای روسی بدست آورده باشد.
در سال 2004 گزارشی دریافت شد که حدود 10 موشک و پنج پرتابگر در پایگاه هوایی میریم پیش از رژه روز استقلال این کشور بوسیله ماهواره ها مشاهده شده است. اگر چه این موشکها در رژه به نمایش گذاشته شده بودند اما چند روز بعد خبر آن در خبرگزاریها منتشر شد. در سال 2007 کره شمالی نمونه موبایل (جاده ای ) این موشک را عملیاتی کرد. در ماه مارس2009 منابع غربی متوجه شدند که این کشور نیروی جداگانه ای را برای استفاده از این موشک استراتژیک اختصاص داده است. در واقع ابعاد نمونه کره این موشک با کمی اختلاف با ابعاد موشک آر-27 شوروی منطبق است. قطر آن 1.5 متر اما طول آن  10.5-12متر است که کمی گیج کننده است طول نمونه استاندارد آر-27 9.65 متر و بدون کلاهک طول آن تنها 7.1 متر است .
در مورد صحت این نمایشها در کره شمالی تردیدهایی نیز وجود دارد موسودان کره ای موشک مرموزی است و تا کنون هیچ گزارشی مبنی برآزمایش پروازی آن مشاهده نشده است. عقیده بر اینست که موشک به نمایش گذاشته شده موشک آر-27 نیست بلکه نمونه ای توسعه یافته از موشک میانبرد نودونگ است زیرا که  موشک و پرتابگر آن طویل تر است . موتور تعبیه شد در پشت موشک نیز قابل رویت نیست  
احتمالا موشک مذکور برای مرحله دوم موشک ماهواره بر UNha-2 طراحی شده است  موتور موشک بوسیله یک محفظه پوشانده شده و گفته میشود برنامه اونها-2 برای توسعه یک موشک قاره پیما پایه ریزی شده است.

تاکنون نامهای مختلفی برای این موشک ذکر شده اما از طرف منابع کره ای تاکنون هیچ اسمبی برای این موشک منتشر نشده اشده است بنابراین اسامی کنونی مانند BM-25 ( با نام موشکهای توپخانه ای شوروی - کاتیوشا- اشتباه نشود) و موسودان چندان مورد تایید نیستند .

موتورهای کنترلی جانبی آر-27 با توان تولید رانش 15 کیلونیوتن

موتور اصلی موشک آر-27

سیستم کنترل بردار رانش آر-27

مقایسه ای کلی بین موشک آر-27 و موسودان BM-25کره شمالی و

همچنین ماهواره بر Unha-2

نقش فناوری R-27 در برنامه موشکی ایران

اعتقادربر اینست که موتور مرحله دوم موشک سفیر ایران از موتور موشک آر-27 الهام گرفته است. در واقع اگر توجه کنید دانشمندان ایرانی با قرار دادن توربوپمپ درون مخزن و تعبیه دوموتور کنترلی  (جیم بال) اندازه آنرا به طرز شگفت آوری کوچک کرده اند. هر کدام از این موتورهای فرعی کششی معادل 30 کیلو نیوتن تولید میکنند و شکل آنها بسیار شبیه موتورهای کنترلی آر-27 شوروی است. احتمالا ایران این موشک را از طریق کره شمالی 4تهیه کرده و از دوموتور کوچکD10
در طراحی آن بهره برده است.چنین تصاویری کاملا بر تصاویز محل تعبیه توربوپمپ و نازاهای کنترلی آر-27 شوروی منطبق است با این تفاوت که در سیستم آر-27 موتور در وسط قرار دارد
گفتنی است که کره شمالی این فناوری را برای توسعه مرحله دوم موشک جدید  Unha-1 ) منظور از اونها-1 موشک تایپودونگ-1 ) نیست را تغییر داده است
موشک Unha-1تنها یک بار آزمایش شد که آزمایش آن با ناکامی رو برو بود. اما موشک سفیر ایران با موفقیت توانست ماموریت حساس خود را کامل انجام دهد

شباهتهای توربوپمپ موتورآر-27 با موتور های کنترلی موشک سفیر

کره شمالی در حال حاضر مصمم به توسعه موشک Unha-2 است و قصد دارد مرحله دوم بزرگتری را برای آن طراحی کند. برخی گزارشات حاکی از آنست که این کشور از یک موشک آر-27 برای مرحله دوم ماهواره بر اونها-2 از یک موشک آر-27 با قطر1.5 متر استفاده  کرده است

اعتقاد بر این است که نیروی محرکه مرحله دوم از IRILV سفیر ایران بر اساس تکنولوژی SLBM R-27 ساخته که در ماهواره قبلی استفاده شد. گنجایش سوخت مخازن آن 450 در صد میزان سوختی است . ظاهرا ایران در حال تولید دو موتور بزرگتر برای توسعه مرحله دوم ماهواره بر سیمرغ است

موتور 4D10 موتور اصلی موشک آر-27

همانطور که گفته شد آر-27 از یک موتور اصلی و 4 موتور کنترلی جانبی برای تولید رانش بهره میبرد. این موتورساخت شرکت لسیف است و 4D10 نام دارد . حداکثر رانش این موتور 22500 کیلونیوتن یا به عبارتی 57326 پوند فورس نیرو تولید میکند.

تصاویر مرتبط

موشک زیردریایی R-29 قاره پیمای اتحاد جماهیر شوروی

R-29 / SS-N-8 SAWFLY

موشک زیردریایی قاره پیمای R-29

اتحاد جماهیر شوروی

---

موشکss-n-8/R-29 اولین موشک قاره پیمای شوروی است که در قابل پرتاب از لانچرهای زیردریایی بود.این موشکها بوسیله زیردریاییهای کلاس دلتای شوروی حمل و شلیک میشدند و همواره در امتداد یخهای قطبی شمال روسیه و همچنین نروژ و دریای بارنتس در حال آماده باش بسر میبردند.

---

در این مکانها زیردریاییها از سیستمهای سونار دنیای غرب در امان بودند و معمولا نزدیک پایگاههای پشتیبانی ساحلی استقرار می یافتند.
R-29 یک موشک دومرحله با سوخت مایع قابل ذخیره شدن است و تنها قابلیت حمل یک کلاهک را دارد.بدنه موشک از آلیاژآلومینیوم -منیزیم ساخته شده و مخازن سوخت کاملی دارند.موتور مرحله اول و دوم موشک به درون مخزن سوخت فرورفته اند و در نتیجه ابعاد خارجی موشک به طرز قابل توجهی کاهش پیدا کرده است.
سیستم هدایت آن نیز در بخش مخروطی شکل کلاهک قرار داده شده است.
موتور آر-29 نیز ازمتشکل از یک موتور اصلی و دوموتور کمکی است که قابلیت تحرک دارند . R-29اولین موشک قاره پیمای شوروی است که از سیستم رایانه ای دیجیتال برای افزایش دقت استفاده میکند و با هواپیماهای مخصوص هم میتوان به تعیین مسیر موشک اقدام کرد.
 
موشک R-29 حدود33 تن وزن دارد و برد آن به حدود 7800 کیلومتر میرسد که چنین بردی سه برابر برد همتای پیشین خود یعنی موشک R-27 بود.
طبق برآوردهای اطلاعاتی غرب آر-29 قادر بود با کلاهکی مسافتی معادل 4200 آر-29 قادر بود کلاهکهایی با وزن 0.6-1.500 کند را حمل کند و با کلاهکی 1400 پوندی قادر بود مایل دریایی را بپیماند و دایره خطای احتمالی آن نیز 0.5 ناتیکال مایل بود.
این موشک همچنین به سامانه فریب سامانه های دفاع موشکی مجهز بود و مهندسان برای فریب سامانه ها پدافندی دشمن چند استوانه فریب دهنده  رادر محلی در درون مخزن سوخت مرحله دوم نصب کردند که هنگام جدایی کلاهک مخروطی از بدنه  موشک جدا شده و پخش میشدند.
.در سال 1963 . طراحی اولیه موشک آر-29  بوسیله دفتر طراحی تحت عنوان SKB-385  انجام شد
این دفتر همچنین از طرف وزارت دفاع شوروی مامور بود تا بین دو پروژه پیشنهادی OKB-52و VN متعلق به چلومی یک طرح را انتخاب و معرفی کند.
در تاریخ 28 سپتامبر 1964 توسعه سامانه موشکی مجهز به موشکهای آر-29 سرانجام D-9 مورد قبول واقع شد که
تستهای اولیه پرتاب موشک آر-29 در دریای سیاه با هدف تست  یگانهای موشکی کامل با یک سیستم رانش اولیه و یک سامانه هدایت دستی انجام شد
آزمایشهای دیگری نیز از مارس  1969تا دسامبر 1971. در پایگاه دریایی نونوسکا انجام شد . در مجموع حدود 20 شلیک آزمایشی از آزمایشات این موشک از پایگاههای زمینی انجام شد.که مراحل نهایی این آزمایش  برای پرتاب آر-29از سکوهای شلیک زیردریایی های دلتا اختصاص یافت. اولین پرتاب نمونه زیردریایی  آزمایشی آر-29 در نیمه اول سال 1971 .م در دریای مدیترانه دانجام شد. ازمایشات بیشتری  نیز در فاصله ماه اوت تا نوامبر سال 1972 انجام شد.که در مجموع از 19 آزمایش پروازی 18 مورد آن با موفقیت کامل همراه بودند.

موشکهای آر-29 و سیستمهای شلیک دی-9در 12 مارس 1974 تکمیل شدند و
به موازات آن  18 زیردریایی دلتا نیز برای حمل این موشک توسعه یافتند.
زیردریاییهای کلاس دلتاقادر ند در هنگامیکه کاملا در آب فرورفته اند موشکهای خود را به فاصله 7 ثانیه از همدیگر شلیک کنند. زمان عکس العملی برای این سیستمها15 دقیقه در حالت معمولی است و در حالت آماده باش نظامی این زمان به یک دقیقه کاهش پیدا میکند.
این زیردریاییها قادرند در وضعیت جنگی موشکهای خود را از زیر سطح آب یا هنگامی که در پایگاه لنگر انداخته اند شلیک کنند.
با ارتقای سامانه های این موشک برد آن به 9100کیلومتر افرایش داده شده است و یک سیستم شلیک توسعه یافته موسوم به D-9Dنیز  در سال 1978 برای موشکهای جدید طراحی شد.

این سیستمهای جدید بر روی 4 زیردریایی دلتا عملیاتی شد که هر کدام قادر بودند 16 موشک R-29D را حمل کتند
در حالیکه سیستمهای قدیمی تنها قادر به حمل12 موشک زیردریایی آر-29 بودند.

---

تاریخچه پرتاب موشک:

21 ژوئن 1969 : اولین پرتاب موشک از پایگاه آزمایشات دریایی کشف شده نو نوکسا
1970: از یک سکوی زیرآبی به عنوان سکوی شلیک آر-29 استفاده شد
25 دسامبر 1971: پرتاب از زیر دریایی
اواسط 1972:تست سیستمهای یکپارچه موشک
28 نوامبر 1972: دوموشک آر-29 برای تست از زیردریایی دلتا شلیک شدند.
14دسامبر 1972: چهار موشک آر-29 در بازه زمانی 30 ثانیه از زیردریایی دلتا شلیک شدند
اواسط سال1973: موشک آر-29 به توانمندی اولیه عملیاتی رسید

---

مشخصات

اس اس ان-8  مود-1

نام : R-29/SS- N-b/4k75

زمان ورودبه خدمت :1974/12/3
سیستم شلیک: سامانه پرتاب 12 فروندی دی-9
زیردریایی حامل: دلتا-1
کلاهک: تک کلاهکه هسته ای
قدرت کلاهک در بر آوردهای روسی و غربی: 0.6-1.5 مگاتن
بار مفید 1.1 تن
طول 13 متر
قطر:1.8متر
وزن شلیک : 33.3 تن
حداکثر برد:7800 کیلومتر
نیرومحرکه: دوموتور سوخت مایع
تعداد مراحل: دو مرحله سوخت مایع
دایره خطای احتمالی: 900 متر

مشخصات دو مدل موشک آر-29 در جدول ذیل ذکر شده است.

بار مفید

تعداد مراحل

حداکثربرد

قطر

دایره خطای احتمالی  برآورد غربی

دایره خطای احتمالی  برآورد روسی

نیرومحرکه:

وزن شلیک

طول

بار مفید قدرت کلاهک در بر آوردهای روسی و غربی

کلاهک

زیردریایی حامل:

سیستم شلیک

زمان ورودبه خدمت

نام

مدل های موشک آر-29

1.1 تن

دو مرحله سوخت مایع

7800 کیلومتر

1.8متر

1500متر

900 متر

دوموتور سوخت مایع

33.3 تن

13 متر

0.6-1.5 مگاتن

تک کلاهکه هسته ای

دلتا-1

سامانه پرتاب 12 فروندی دی-9

1974/12/3

R-29/SS- N-b/4k75

Mod1

1.1

دو مرحله سوخت مایع

9100کیل.متر

1.8 متر

900متر

900متر

دوموتور سوخت مایع

نامعلوم

نامعلوم

0.6-1.5 مگاتن

نامعلوم

Delta I Delta2

سامانه پرتاب 16فروندی دی-9 دی

1978

R-29/SS- N-b/4k75

Mod2

تصاویر مرتبط

R-29R cutaway

برد این نمونه موشک 6500 کیلومتر است و قادر به حمل یک سرجنگی اتمی 1300 کیلوگرمی یا سه سرجنگی است. این مدل از آر-29 در سال 1979 عملیاتی شد.گفتنی است این نمونه حدود1.1 متر از نمونه استاندارد آر-29 بلند تر است.

R-29D

اولین پرتاب این مدل از موشک آر-29 در سال 1976 انجام شد.این مدل قادر به حمل کلاهک استاندارد 860 کیلوگرمی بودو در سال 1977 به توانایی اولیه عملیاتی رسید.

کشور روسیه همچنین نمونه هایی از این موشک را برای پرتاب ماهواره ها به فضا تغییر داده است . این موشک در چنین حالتی قادر است یک محموله 115 کیلوگرمی را در مداری با ارتفاع 5200 کیلومترو محموله ای با جرم 1150 کیلوگرم را در  مدار پایین زمین (200 کیلومتر)قرار دهد . قطر این نمونه از موشک 1.9 متر است و موتور آن قادر است رانشی معادل 68200 کیلوگرم تولید کند. آخرین پرتاب این نمونه در تاریخ 15/7/1996 انجام شده است.

سامانه فضایی   SHTIL برگرفته از موشک R-29

یک نمونه تغییر یافته از موشک آر-29 است که توسط شرکت دولتی ماکیف طراحی شده است  . موشک اشتیل یک سیستم سه مرحله ای سوخت مایع است و بمنظور پرتاب ماهواره از زیردریایی طراحی شده است. هر کدام از موشکهای آر-29 قادرند 4 تا 10 سرجنگی اتمی راحمل و شلیک کنند.در سال1999 شرکت ماکیف مامور شد بازسازی مجددی بر  روی پیکره موشک آر-29 انجام دهد.

بعد از توقف خدمت نظامی ار -29 تغییراتی بر روی این موشک برای پرتاب ماهواره انجام شد که حاصل آن موشک ماهواره بر اشتیل بود.موشک اشتیل اولین پرواز خود را در 7 جولای 1998 انجام داد و توانست ماهواره تحقیقاتی TUBSAT-N-1 وTUBSAT-N را در مدار زمین قرار دهد.

اشتیل 14.8 متر ارتفاع و 1.9 متر قطر دارد. وزن آن نیز 39.3 تن است .

 جدول-2 : مشخصات کلی سامانه موشکی اشتیل

مرحله سوم	مرحله دوم	مرحله اول	مراحل موشک
1.9متر	1.9متر	1.9متر	قطر
		RD-0243	موتور
		22.3 تن	وزن سوخت
UDMH	UDMH	UDMH	سوخت
N2O4	N2O4	N2O4	اکسیدکننده
		82.22-91.09 تن	TRUST
		280 ثانیه	ISP (SL sec)
		310 ثانیه	ISP (Vac sec)
87 ثانیه	94 ثانیه	74 ثانیه	زمان سوزش موتور
1 دستگاه	1دستگاه	1 دستگاه	تعداد موتور

موتور مرحله اول برای مدت 74 ثانیه میسوزد و موتور مرحله دوم 94 ثایه و موتور مرحله سوم نیز 94 ثانیه به کار خود ادامه میدهد. موتور مرحله سوم یک دقیقه بعد از خاموش شدن موتور مرحله دوم روشن میشود و با مانورهای خود ماهواره را در مدار قرار میدهد.

]

 تالیف : مدیریت وبگاه موشک شهاب-3

جمرهای حرارتی؛ سپر نامرئی تانکهای ایرانی + عکس

جمر حرارتی زمینی ساخت کشورمان از نوع جمرهای جدید با توان خروجی کم بوده و دارای مشخصات عملکردی بالایی است. میزان تأثیرگذاری این اخلالگر بیش از 90 درصد بوده، میدان دید 50- تا 25+ درجه عمودی و 40- تا 40+ درجه افقی و عمر کاری 2000 ساعت دارد.

 حرارتی که توسط ادوات و انسان ها تولید می شود پایه ای برای ایجاد سلاح هایی است که با ردیابی حرارت کار کرده و دسته مهمی از تسلیحات را خصوصاً در انواع سطح به سطح و هوا به سطح شکل داده اند.

به طور کلی هر شیئی در هر دمایی در حال انتشار امواج فروسرخ(IR:Infra Red) از خود است که توسط چشم انسان قابل رؤیت نیست. حسگرهای حرارتی با دریافت این پرتوها قادر به آشکارسازی اشیاء ثابت و متحرک هستند. بدیهی است در صورت تولید حرارت در جسم مانند بدن انسان یا موتور یک خودرو یا تانک کار ردیابی راحت تر شده و از اینرو تسلیحاتی که سامانه هدفگیری آنها از نوع حرارتی است نظیر موشک های ضد تانک جایگاه مهم و رو به رشدی یافته اند.

این تسلیحات بر پایه قابلیت های آشکارساز مورد استفاده، در شرایط چون نور روز تا تاریکی مطلق شب(که موشک های هدایت اپتیکی قابل استفاده نیستند) می توانند کار کنند و احتیاجی به وجود نور در محیط برای چند برابر کردن آن نظیر دوربین های دید در شب ندارند و می توانند از درجه حرارت هایی در حدود 20- تا 2000+ درجه سانتیگراد را با دقت تا 0.1 درجه تشخیص دهند.

بدیهی است در آن سوی میدان نیز اهداف برای مصون ماندن از خطر چنین تسلیحاتی دست به کار شده و برای ایجاد اختلال و حتی پنهان کاری حرارتی به فکر چاره باشند. در این گزارش به معرفی یک نمونه از سامانه های اخلالگر(جمر) حرارتی ساخته شده در کشور می پردازیم که قابلیت نصب روی انواع ادوات و استحکامات زمینی را دارد.

نمایش عملکرد یکی از انواع سامانه های حرارتی در ایجاد تصویر در تاریکی

ابتدایی ترین روش برای گمراه کردن موشک های دارای حسگر حرارت یاب استفاده از شراره(flare) بود که با شبیه سازی یک منبع حرارتی قوی تر از هدف، موشک را به دنبال خود می کشید. با پیشرفت حسگرهای حرارتی به خصوص توانمند شدن آنها در تشخیص امواج فرابنفش به علاوه امواج فروسرخ که سابقاً ردگیری می کردند، این نوع از گمراه کننده ها از کانون توجه دور شدند. هر چند شراره های بهتر و پیشرفته تری نیز ساخته شد که امروزه نیز در هواپیماهای جدید استفاده می شوند اما راه حل مؤثر دیگری که بوجود آمد، استفاده از جمرها یا اخلاگرهای فروسرخ بود.

جمرها با فرستادن طیف هایی از امواج به صورت پالسی و مانند فلاش زدن باعث گمراه شدن حسگر موجود در موشک دشمن شده و کار هدفیابی آن را دچار اختلال می کنند. این امواج تداخلی به طور معمول 1.5 تا 2 برابر و نهایتاً تا 20 برابر قوی تر از پرتوهای فروسرخ ساطع شده از پرحرارت ترین ناحیه هدف به عنوان مثال موتور تانک یا بالگرد هستند. امواج منتشر شده از جمر بیش از پرتوهای ارسالی از هدف، جستجوگر حرارتی موشک را به خود مشغول کرده و در نتیجه عملآً هدف از دید آن ناپدید می شود.

به گزارش مشرق، روش دیگری که اخلالگرهای فروسرخ بکار می گیرند، استفاده از یک پرتو پرانرژی برای اشباع جستجوگر موجود در موشک است. با اینکارها در واقع قفل سامانه هدفگیری موشک روی هدف شکسته شده و با توجه به محدودیت زاویه دید حسگر موجود در موشک در صورت متحک بودن هدف، موشک به هدف برخورد نکرده و در صورت ثابت بودن آن با استفاده از پرتابه های گمراه کننده پرحرارت(flare) موشک با دنبال کردن آنها از هدف دور خواهد شد.

جمر حرارتی بر روی تانک تی-90

بدین ترتیب با نصب جمر روی ادوات، آشکارساز موشک دچار خطا شده و قابلیت ارائه اطلاعات هدف برای تصحیح مسیر را از دست می دهد. تقریباً از همان سال هایی که سامانه های آشکارساز حرارتی ساخته شدند، اخلالگرهای آنها نیز در مسیر توسعه قرار گرفتند و پس از آن تسلیحات هدایت فروسرخ بهبود یافته و توان هدفگیری خود جمرها را پیدا کردند.

جمرهایی با توان خروجی بالا علاوه بر سنگین و حجیم بودن و دشواری به کار گیری روی ادوات به سرعت توسط دشمن کشف شده و هدف قرار می گیرند در حالیکه جمرهای دارای توان پائین هم سبک تر بوده و قابلیت جابجایی بسیار بهتری داشته و هم هدفگیری آنها از سوی دشمن دشوار است. از این رو اخلالگرهایی با توان کمتر و قابلیت عملکرد در طیف های نزدیک به آشکارسازهای جدید و پیشرفته توسعه یافتند. این نوع جمرها حتی توسط یک نفر نیز قابلیت جابجایی داشته و می تواند با استقرار در خطوط دفاعی نزدیک به دشمن به طور مؤثری موشک های دشمن را دچار اختلال نماید.

یک نوع جمر حرارتی در سمت راست تصویر

جمر حرارتی زمینی ساخت کشورمان نیز از نوع جمرهای جدید با توان خروجی کم بوده و دارای مشخصات عملکردی بالایی است. میزان تأثیرگذاری این اخلالگر بیش از 90 درصد بوده، میدان دید 50- تا 25+ درجه عمودی و 40- تا 40+ درجه افقی و عمر کاری 2000 ساعت دارد. این جمر با رعایت استاندارهای نظامی سختگیرانه نظیر کار محیط کم فشار(برای مشابه سازی ارتفاعات)، دماهای پائین و بالا و شوک های دمایی، باران و برف، محیط های شن و نمکزار، اثرات انفجار، محافظت در برابر نفوذ آب، رطوبت، گرد و غبار و تحمل ضربه طراحی و آزمایش شده است تا از کارایی بالایی در محیط های رزمی برخوردار باشد.

این جمر قابلیت نصب روی خودروها، تانک، سنگرها، زاغه های مهمات، ساختمان ها و سایر اهداف را داشته و حتی می تواند به عنوان منبع نور برای کمک به دوربین های دید در شب مورد استفاده قرار گیرد.

همچنین سبک بودن این سامانه امکان به کارگیری آن را بر روی پایه ثابت و حمل توسط نفر به نقاط نزدیک به دشمن را ممکن می سازد. در نتیجه در صورت لزوم برای تأثیرگذاری بیشتر می توان به خطوط دشمن نزدیک تر شد.

نمونه هواپایه از جمرهای فروسرخ نیز در کشور ساخته شده است که پیش از این در گزارشی به آن پرداخته بودیم. تولید داخل بودن این گونه وسائل امکان بکارگیری آن را در تعداد بسیار زیاد و بر روی طیف وسیعی از ادوات و استحکامات ممکن ساخته و از تأثیر گذاری موشک های دارای حسگر حرارتی به شدت می کاهد که امروزه تعداد زیادی از تسلیحات دشمن را از نمونه های ضد تانک گرفته تا موشک های میانبرد شامل می شود. بنابراین تعداد تلفات تجهیزات خودی بسیار کاهش و بقاپذیری رزمی آنها افزایش یافته و از سوی دیگر هزینه های دشمن برای انهدام تجهیزات ما بالا می رود.

هند با موفقیت براهموس را آزمایش کرد+عکس

منابع هندی اعلام کردند این کشور روز یکشنبه با موفقیت یک موشک کروز مافوق صوت رادارگریز براهموس BrahMos را در پوخران Pokhran در ایالت راجاستان Rajasthan در مرز با پاکستان آزمایش کرد.

به گزارش گروه دفاع و امنیت مشرق به نقل از واحد مرکزی خبر، ارتش هند این موشک با برد دویست و نود کیلومتر را در منطقه پوخران آزمایش کرد. موشک هدف تعیین شده را در دامنه برد خود منهدم کرد.معاون فرمانده ارتش هند در این آزمایش حضور داشت.

 موشک براهموس سریعترین موشک کروز در جهان است.موشک براهموس که می توان آن را از زیردریایی ها، کشتی ها، هواپیما یا روی زمین پرتاب کرد محصول مشترک سازمان توسعه و تحقیقات دفاعی هند و شرکت ماشینوستروینیا ان پی او NPO Mashinostroeyenia روسیه است.
این موشک پیشتر در اختیار ارتش و نیروی دریایی هند قرار گرفته است.

موشک بالستیک سجیل

 

موشک بالستیک سجیل

 

---

در این قسمت سعی داریم با نگاهی عمیقتر به توان موشک فوق پیشرفته سجیل ساخت کشورمان نگاهی بیندازیم وتوانایی آنرا با شهاب-3 مقایسه کنیم.

---

 

در20 مه 2009 جمهوری اسلامی ایران با انتشار تصاویری از آزمایش یک موشک جدید میانبرد با برد 2000 کیلومتر خبر داد. در این پست قصد داریم گزارش تحلیلی کارشناسان آمریکایی حول این آزمایش را برای استفاده شما عزیزان دروب انتشار میدهیم. گفتنی است که این گزارش به همت مدیریت وبلاگ ترجمه شده و با کمی تصرف منتشر میشود.

 

 

گزارش فنی ارزیابی تهدید هسته ای وپتانسیل موشکی در ایران

 

 

موشک بالستیک سجیل

 
 

تئودور پوستول

استاد علوم، فناوری و امنیت بین المللی

موسسه تکنولوژی ماساچوست


تجزیه و تحلیل فنی این موشک بالستیک سجیل

 

این گزارش یک گزارش تکمیلی است که بنا به جدیدترین تحولات در امور موشکی ایران برای کامل شدن گزارش تهدید مشترک ( JTA)که یک روز پیش از آزمایش سجیل یعنی در روز 19 مه2009 منتشر شده ایست می باشد. در گزارش تهدید مشترک اشاره ای به موشکی به نام سجیل نشده بود اما در مورد آزمایش موشک سوخت جامد با برد2000 کیلومتر در ایران مطالبی در آن وجود داشت. البته همین تحلیلهای گذارا نیز برای تحلیل جدیتر فناوری موشک جدید نیز تا حدزیادی راهگشا به نظر میرسد.

 

بررسی گزارشهای عمومی منتشر شده و همچنین گزارش وزیر دفاع ایالات متحده رابرت گیتس در کنگره آمریکا در مورد توانایی های بالقوه و بالفعل این موشکها این امکان را به ما میدهد که تحلیل دقیق از توان این موشک در حد امکان داشته باشیم و بهتر بتوانیم تواناییهای نظامی و فنی آنرا ارزیابی کنیم.

 

سجیل موشکی دو مرحله است که با موتورهای سوخت جامد کار میکند و ارزیابیهای اولیه نشان میدهد که موتورهای مراحل اول و دوم تا اندازه ای باهم تفاوت دارند.و طول موتور مرحله دوم از مرحله اول کوتاهتر است. وزن کلی آن حدود 21 تن تخمین زده میشود( الیته وزن این موشک بعدها 23640 کیلوگرم اعلام شد) و میتواند یک کلاهک یک تنی نیرومند را تا فاصله 2000 کیلومتری از محل شلیک حمل کند.

 

عکس لحظه اصابت کلاهک موشک سجیل به زمین

خصوصیات آنرا میتوان با موشک سوخت مایع سفیر مقایسه کرد . این به این معنی است که ایرانیها میتوانند در مدت اندکی مجموعه ای از موشکها را توسعه دهند که توانایی حمل کلاهکهای قدرتمند 1000 کیلوگرمی به مسافت 2000 کیلومتر را دارند.

گزارش تهدید مشترک همچنین پیش بینی کرد که چنانچه ایران بنای توسعه تسلیسحات اتمی را داشته باشد برای تولید یک سرجنگی هسته ای کوچک و جمع و جور به 6 سال زمان نیاز دارد که چنین زمانی برای توسعه سیستمهای موشکی بالستیک جدید کافی بنظر میرسد . به طور خلاصه این نکته را متذکر میشویم که دراین بازه زمانی نیز ایران توانایی توسعه یک موشک سوخت مایع بابرد 2000 کیلومتر که قادر به حمل کلاهکهای یک تنی است را دارد.

 

مهمترین عامل محدود کننده برای توسعه و استقرار موشکهای هسته ای برای ایران در حال حاضر میزان زمان لازم برای طراحی و توسعه کلاهکهای اتمی با حجم و وزن مناسب برای این موشکهاستکه آزمایش موشکی مانند سجیل چندان نمیتواند این فاصله زمانی را کوتاه کند.

 

بر اساس خصوصیات سجیل نیز وزن و جحم احتمالی یک موشک دیگر را محاسبه کردیم که در صورت نیاز ایران به چنین موشکهایی احتمالا طرح آنها مورد توجه قرار خواهد گرفت. این سیستم احتمالی5000 کیلومتر برد دارد و توانایی حمل کلاهکی یک تنی را دارد و قادر به هدف قرار دادن اهداف خود در اروپای غربی و شمالی است.

این گزارش با ارزیابی تصویر فناوریهای منتشر شده از مراحل موشک سجیل به چنین نتیجه ای رسیده است و تخمینها نیز احتمالی است.

 

احتمال داده میشود که مراحل اول و دوم سجیل جدید و سنگین باشند. موشک فرضی از سیستم مشابه طراحی سجیل استفاده میکند که چند مرحله ایست و با سوخت جامد کار میکند. ظاهرا ایران توانایی مناسبی برای پیشرفت و فهم چگونگی توسعه و ساخت موتورهای بزرگ سوخت جامد رادارد و میتواند مشکلات دیگر چنین فناوریهایی را حل کند.

 

اگر ایران درنهایت به این نقطه از تکنولوژی برسد که بتواند موشک احتمالی سوخت جامد را تکمیل کند ما پیش بینی میکنیم که وزن مرحله اول آن به تنهایی 45 تن باشد. و از آنجا که موشک در سه مرحله کار میکند وزن کلی چنین سیستمی 65 تن خواهد بود که در مقایسه با وزن 35 تنی موشکهای قاره پیمایی مانند توپول -ام روسی و مینوتمن آمریکایی با وزن35 تن موشکی بسیار سنگین و کم تحرک محسوب میشود. چنین وزنی بسیار سنگین برای موشکی است که براساس فناوری سجیل توسعه می یابدوبر اساس تمام معیارهای عملی موشک متحرکی به حساب نمی آید.

 

با اینکه سجیل ممکن است راه را برای موشکهای دوربرد تر بازکند اما فناوری آن نمیتواند ثابت کند که موشکی با قابلیت حمله به اروپای غربی و شمالی به سرعت توسعه می یابد. همچنین نمیتواند سرعت زیاد تلاش ایران برای رسیدن به بردهای بسیار بالا برای حمله به آمریکا را اثبات کند.

 

اما آزمایش 20 مه چه تاثیری بر گزارش تهدید مشترک(JTA) دارد.؟

 

نکته اول اینست که در نظر داشته باشیم که آزمایش سجیل نمیتواند ارزیابی های ما را از ایران تغییر دهد. ایران سالهاست برای سلاحهای اتمی آینده خود با جدیت برنامه های موشکی کوتاهبرد و میانبرد خود را دنبال میکند که چنین آزمایشی نمیتواند چندان تاثیری بر گزارش تهدید مشترک در مورد تواناییهای احتمالی موشکهای قاره پیمای ایران داشته باشد.

 

و ایضا برنامه ها و پیشنهادات ما را در مورد انتشار سیستمهای دفاع موشکی در اروپا تحت تاثیر قرار نخواهد داد.

تغییر بسیار مهم در اینست که آزمایش این موشک مبین این نکته است که ایران توانایی طراحی سیستمهای موشکی سوخت جامد و پیشرفته  را دارد .

 

بوضوح مشخص نیست که ایران برای سیستمهای دوربرد تر خود به سراغ موشکهای سوخت جامد خواهد رفت یا مایع .زیرا این کشور در زمینه قدرت موشکی کشوری در حال توسعه به حساب می آید. و هنوز ایرانیها برای رسیدن به این مرحله برنامه ریزی مشخصی را اعلام نکرده اند.

 

موشکهایی که با سوخت جامد کار میکنند بدلایل مختلفمزایای بیشتری نسبت به موشکهای سوخت مایع دارند .سریعتر برای شلیک آماده میشوند . بخوبی و با امنیت بیشتری میتوان آنها را در سکوهای ثابت و متحرک  منتشر و مستقر کرد. این عوامل به موشک این امکان را میدهد که قدرت مانور بالاتر و آسیب پذیری کمتری نسبت به حملات هوایی پیشدستانه دارند.

 

با اینحال چنانچه موشک بزرگ و سنگین باشد حمل و نقل آن بسیار مشکلتر است و پنهان کردن آن نیز کار ساده ای نیست.

 

سجیل و پرتابگر آن رویهم 40-50 تن وزن دارد و IRBM ساخته شده براساس سجیل هم بهمراه پرتابگر 130-140 تن خواهد داشت . محصول بدست آمده از فناوری موجود در ایران طبق ارزیابیها از فناوری موشکهای ICBM ایالات متحده بسیار سنگین تر خواهد بودوبرای حمل آن به خودروی حمل کننده بسیار بزرگی نیاز است که با خودروهای کنونی موجود در ایران قابل مقایسه نیست.

 

هم اکنون نیز موشکهای قاره پیمای آمریکایی بوسیله خودروهای ویژه و بسختی آنهم در راههای از پیش ساخته و مخصوص قابلیت عملیات دارند. سیلوهای موشکی پرتاب هم برای حمله دقیق به اهداف دشمن به مهمات قدرتمندی مجهز شده اند.میتوان انتظار داشت که فناوری موشک آزمایش شده در جاهای دیگر دنیا نیز وجود داشته باشد از آن جهت که مشابه چنین موشکهایی در کشورهای دیگر بصورت عملیاتی هستند. با این وجود آزمایش موفق 20 مه نشاندهنده یک گام مهم در برنامه موشکی ایران است بجز اینکه نشانه ای دال بر تبدیل شدن این فناوری به تهدیدی فوری وجود ندارد.

 

پرواز آزمایشی سجیل تهدید ایران را ازخلال توسعه راحت تر و در عین حال سریعتر برنامه های موشکی با قابلیت هدفگیری تمام نقاط خاورمیانه گسترش میدهد و همانطور که در گزارش تهدید مشترک نیز آمده است لازم است همکاری بین روسیه و آمریکا برای حل بحران ناشی از برنامه موشکی و هسته ای ایران قبل از رسیدن دامنه تهدید به تمام خاک اروپا و آمریکا بسیار مهم و ضروری است.

 

 نکته مهم دیگر این که ایران برای توسعه موشک سجیل کمکهای بسیاری را از خارج دریافت کرده است. آزمایش 20 مه نشان میدهد که جامعه بین المللی بایستی شرایط بسیار سخت تری را برای انتقال و انتشار این فناوریها قرار دهد و موضع مناسبی را در این مورد اتخاذ کند. منطقه خاورمیانه جایی است که همکاری دوجانبه روسیه و آمریکا برای حل مشکلات آن بسیار مهم است.

 

برای ارائه اطلاعات بیشتر لازم است در مورد برخی تصاویر دیگر مرتبط با فناوری سجیل برای خوانندگان دقیق خود توضیحات بیشتری ارائه دهیم.

 

شکل 1 نشاندهنده شلیک رگباری موشکهای تاکتیکی کوتاهبرد ایران است که در زمان کوتاهی شلیک شدند . خطوط دودی پشت سر آنها نتیجه سوختن مواد جامدی است که در موتور میسوزند و این خطوط ایری شکل را برجای میگذارند.

شکل شماره 2 آزمایش یک موشک سوخت مایع مشابه موشک اسکاد-بی را به ما نشان میدهد.همانطور که در گزارش JTAنیز اشاره شده است موشک اسکاد-بی از سوخت مخلوطی ااز بنزین و نفت سفید(80 دصد بنزین و 20 درصد نفت سفید ) که متخصصان روس آنرا با مشخصه TM-185 نامگذاری کرده اند و اکسید کننده ای متشکل از 27 درصد تترا اکسید نیتروژن و 73 درصد نیتریک اسید به نام تخصصیAK-27 برای نولید نیرو بهره میبرد که در هنگام احتراق شعله ای برنگ قهوه ای مایل به قرمز تولید میکند و همانطور که در شکل مشخص است با اینکه موشک از زمین کاملا اوج گرفته است به جز ردی کوچک از دود سیاه که ناشی از احتراق ناقص مقدار کمی از سوخت است چیزی در پشت آن دیده نمیشود.

 

شکل فوتوگرافی شماره -3 نشاندهنده تفاوت شکل پرتاب موشکهای سوخت مایع و جامد است. در اینجا میبینید که حتی در لحظه روشن شدن موتو.ر موشک سجیل هم ابری  سفید مایل  به خاکستری ناشی از احتراق سوخت جامد آن از اگزوز آن خارج میشود.

 با بررسی تصاویر شلیک و ترسیم داده ها یک جدول که ارتفاع-زمان که  سجیل در استارت موتور با فشاری برابر  1.6 جی مواجه میشود که بر اساس همین داده ها مقدار رانشی تخمینی مرحله اول را میتوان بین55-56 تن تعیین کرد.و با قاطعیت باید گفت که نسخه کوتاه شده از مرحله اول و نسبت مصرف سوخت به مساحت سطح داخلی سوخت جامد اشاره دارد که رانش مرحله دوم موشک سجیل چیزی بین21-22 تن نیروست. که این مقادیر در جدول زیر تنظیم شده است

 

 

			زمان سوزش موتور (ثانیه)	ضربه ویژه (ثانیه)	ساختار عامل	تراست تولیدی (کیلوگرم نیرو)	وزن خالی (کیلوگرم)	وزن کامل (کیلوگرم)
			50	220SL 250 Vac	0.15	55600	2210	14720	مرحله اول
			50	250	0.15	21800	870	5780	مرحله دوم

 

   

 

شکل-5 اشکال شماتیکی از موشکهای دیگر و دوربرد ایران و کره شمالی را نشان میدهد  که سیر توسعه موشکهای این کشور را از شهاب-1 تا طرح موشک آینده دوربرد احتمالی که در کره شمالی با نام یونها-2 توسعه یافته است را مشاهده میفرمایید.

در بین این تصاویر میتوانیم به موشک سوخت مایع سفیر اشاره کنیم که توانست یک ماهواره27 کیلوگرمی را درمدار پایین زمین قرار دهد.با اصلاح سفیر برای حمل کلاهکهای جنگی این موشک میتواند یک سرجنگی یک تنی را تا بردبیش از2000 کیلومتر حمل کند

.شکل شماره-6 هم میزان برد هر یک از این موشکها را با زای وزن کلاهک نشان میدهد که همانطور که مشاهده میکنید موشک سجیل طبق این داده ها با کلاهک 500 کیلوگرمی قادر به طی مسافت 3000 کیلومتری و با کلاهک 1500 کیلوگرمی توانایی رسیدن به برد1800 کیلومتر را دارد

 

شکل شماره 7 نیز موشک سجیل را درلحظاتی پیش از پرتاب بر روی کو را نشان میدهد. در شما راست همین شکل نیز اطلاعاتی در مورد موشک سجیل و موشک سه مرحله ای فرضی ساخته شده بر اساس فناوری آن رسم شده است.

با کمی دقت در این تصاویری که منتشر شده است میتوان به این نکته اشاره کرد که پرتابگر اصلی سجیل دومرحله ای فعلی پرتابگری بزرگ است اما در حال حاضر این امکان  را ندارد که بتواند موشکهایی با قطر بیشتر از 1.25 متر شهاب-3 و سجیل راحمل کند و از آنجا که موشک سه مرحله ای ساخته شده بر اساس سجیل قطری بسیار بیشتر خواهد داشت لذا برای حمل و شلیک جاده ای آن به پرتابگری بسیار قویتر و بزرگتر نیاز است.

در این تصاویر هم مشاهده میکنید که مراحل اول و دوم سجیل از نظر قطر اندازه یکسانی دارند و شیوه پرتاب سیستم دومرحله ای آن شباهت بسیاری به شیوه پرتاب موشک سفیر دارد. این نکته نشان دهنده این مسئله است که ایران میتواند از این فناوری جدایش مراحل بکار رفته در سجیل و سفیر برای رسیدن به بردهای بسیار بالاتر استفاده کند که قادرند اروپای غربی و شمالی را در تیرس ایران قراردهند.

ظهور سجیل نشاندهنده این مسئله نیز هست که انتقال تکنولوژی موشکهای سوخت جامد میتواند به ایران این امکان رابدهد که مجموعه ای متنوع از موشکها بابرد بین1000-20000 کیلومتر را توسعه دهد و تا امسال نیز ایران در این زمینه بسیار فعال بوده است که بایستی طبق معاهدات بین المللی کنترلهای بیشتری را بر انتشار فناوری موشکی در جهان اعمال  کرد....

ادامه دارد....

تالیف: مدیریت وبگاه موشک شهاب-3.