بمب اتمی اسلامی

بمب اتمی اسلامی

کمیسیون انرژی هسته‌ای پاکستان،‌ تقریبا پانزده سال پس از آغاز فعالیت اتمی هند پایه‌گذاری شد.
در سال 1965 میلادی ایوب خان، رییس‌جمهور وقت پاکستان. گام‌های نخستین را در پاسخ به ظهور تهدید اتمی هند برداشت. ذوالفقار علی بوتو، مؤسس برنامه اتمی پاکستان است که در ابتدا به عنوان وزیر منابع طبیعی، نیرو و سوخت و سپس به عنوان رییس‌جمهور و نخست‌وزیر در پاکستان فعالیت داشت.
برنامه هسته‌ای پاکستان به ویژه پس از جنگ سال 1971 میان هند و پاکستان، سرعت بیشتری گرفت در آن زمان (ژانویه 1972) بوتو در اقدامی ابتکاری، تصمیم به توسعه تسلیحات هسته‌ای در مولتان پاکستان گرفت. در سال 1974، هند پروژه هسته‌ای خود را با موفقیت آزمایش کرد که با واکنش فوری و شدید بوتو مواجه شد و وی اعلام کرد که پاکستان در پاسخ به این اقدام هند، «بمب اسلامی» خویش را توسعه خواهد داد.
باید توجه داشت که پاکستان فاقد قدرت زیربنایی هسته‌ای است و برنامه تسلیحاتی این کشور به گستردگی هند نمی‌باشد، هرچند تمامی برنامه هسته‌ای این کشور بر تهدیدات اتمی بنا نهاده شده است.
در ابتدا، برنامه هسته‌ای پاکستان بر تولید پلوتونیوم برای ساخت یک سلاح اتمی استوار شد. پلوتونیوم از سوختی به دست می‌آید که از طرح‌های انرژی هسته‌ای، ‌منتج شده است. در اکتبر 1974، پاکستان موافقت‌نامه‌ای را با فرانسه امضا کرد که در آن قرار شده بود، اسلام‌آباد مقادیری از سوخت مورد نیاز مرکز انرژی هسته‌ای کراچی را خریداری کند. طی دو سال پس از انعقاد این قرارداد، شرکای هسته‌ای پاکستان، با آشکار شدن هرچه بیشتر فعالیت‌های هسته‌ای این کشور، از اسلام‌آباد فاصله گرفتند. فرانسه نیز در پایان سال 1976 تحت فشار آمریکا از ادامه همکاری با دولت پاکستان، سر باز زد.
مرحله مترقی در برنامه هسته‌ای پاکستان، ورود دکتر عبدالقادرخان در سال 1975 میلادی به عرصه تکنولوژی هسته‌ای پاکستان بود. او طرح‌هایی برای غنی‌سازی اورانیوم ارایه داده و لیستی از منابع لازم تکنولوژیک در اختیار دولت پاکستان قرار داد. بر این اساس، پاکستان فعالیت‌‌های توسعه هسته‌ای خود را بر اورانیوم غنی‌شده (HEU) قرار داد و به منظور حمایت از این تلاش‌ها، به بهره‌برداری از تدارک شبکه وسیع سری مبادرت کرد.
عبدالقادرخان، به طور آشکار، پاکستان را قانع نمود که کار بر روی اورانیوم غنی شده را ادامه دهد، در مقایسه با پلوتونیوم که تولید آن دشوارتر و خطرناک‌تر است و فرآیند پیچیده و پرهزینه‌ای دارد.
فعالیت‌های پاکستان، در آغاز بر امکانات کمی متمرکز شده بود. عبدالقادر خان، آزمایشگاه‌های پژوهش انرژی در پاکستان ایجاد کرد (1976) که بعدها به آزمایشگاه‌های پژوهشی وی تبدیل شدند. شماری از قوانین ایالات متحده در قرارداد (1961) کمک خارجی به پاکستان و برنامه توسعه تسلیحات هسته‌ای این کشور مربوط می‌شد. در اصلاحات صورت گرفته در این قرارداد، (1976) مقرر شد، هر کشوری که تلاش کند تا به تکنولوژی اورانیوم غنی‌شده دست یابد، از کمک اقتصادی آمریکا محروم خواهد شد. در سال 1985 میلادی مقرر شد، علاوه بر محرومیت فوق، کمک به کشورهایی که بر خلاف سیاست‌های آمریکا در صدد دست‌یابی به سلاح هسته‌ای هستند، نیز محدود شود.
به هر حال، گام‌های نخستین که به وسیله عبدالقادرخان برداشته شد برای پیشرفت برنامه اورانیوم کافی نبود. در اوایل دهه 80، چین به یاری پاکستان شتافت و مقادیری از گاز مورد نیاز این کشور را در اختیارش قرار داد و در همین زمان بود که اورانیوم غنی شده به مرحله عملیاتی درآمد. در اوایل سال 1996 میلادی گزارش داده شد که آزمایشگاه عبدالقادرخان می‌تواند با استفاده از دستگاه‌های گریز از مرکز تولید گاز، انرژی گاز مورد نظر را تولید کند.
در 28 ماه می سال 1998، دولت اسلام‌آباد، اعلام کرد، پنج آزمایش هسته‌ای این کشور با موفقیت به اتمام رسیده است. بنا بر اعلام پاکستان، نتایج آزمایش رضایت‌بخش بوده و هیچ آثار رادیواکتیو نداشته است. کمیسیون انرژی اتمی پاکستان اعلام کرد، بار اتمی به کار رفته در این آزمایش‌ها، خطرات و ضایعاتی در بر نداشته است.
انجام این آزمایش‌ها، دو هفته پس از پایان پنج آزمایش هسته‌ای هند، آشکار شد و مقامات پاکستان اعلام کردند، هدف از آزمایشات مزبور، پاسخ به هند بوده است.
پاکستان، هدف خود را از دستیابی به سلاح‌های هسته‌ای، مقابله با تهدیدات احتمالی از جانب هند اعلام کرده است. علاوه بر این به اعتقاد این کشور، تسلیح پاکستان به چنین سلاح‌هایی برای جهان اسلام، یک افتخار است، تا آنجایی که از آن به عنوان «بمب اسلامی» یاد می‌شود. به ویژه آنکه اسراییل نیز در منطقه مجهز به چنین تسلیحاتی می‌باشد و از این نگاه بسیاری از کشورهای منطقه ـ به ویژه کشورهای عرب و مسلمان ـ از سیاست هسته‌ای پاکستان حمایت کرده‌اند.
در حال حاضر موشک‌های با کلاهک هسته‌ای پاکستان دارای پیشرفت قابل ملاحظه‌ای شده‌اند. پرتاب موشک سطح به سطح «هاتف 3» که قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای نیز دارد، نخستین پرتاب موشکی است که پاکستان پس از گذشت شش ماه از صلح با هند، عملی نمود.
«هاتف 3» دارای بردی معادل 290 کیلومتر بوده و قابلیت حمل تسلیحات متعارف و غیرمتعارف را دارد.
بنا بر آنچه مقامات پاکستان ابراز داشته‌اند، این کشور برنامه توسعه موشکی خود را حفظ خواهد کرد و بر حسب نیازهای تکنیکی‌اش به این امر مبادرت خواهد ورزید.
آخرین آزمایش موشکی پاکستان در 26 مارس صورت گرفت. این موشک کوتاه برد پس از آنکه آزمایش مشابهی از سوی هند صورت گرفت، به هوا پرتاب شد.
هند و پاکستان برنامه‌های توسعه موشکی خود را پس از ماه می سال 19987 در پاسخ به یکدیگر، ارتقا داده‌اند. هر دو کشور می‌کوشند تا در راستای نیل به اهداف کوتاه‌مدت و بلندمدت منطقه‌ای خویش، با توسل به استراتژی بازدارندگی و کنترل توان نظامی رقیب، ضمن آنکه یکدیگر را مهار کرده و ضریب حملات احتمالی را بکاهند، بر میزان آمادگی خویش برای رویارویی با یکدیگر نیز بیفزایند.

3