میگ-۲۵

میگ-۲۵

نوع هواپیما     هواپیمای رهگیر، هواپیمای اکتشافی
شرکت سازنده     میگ
نخستین پرواز     ۶ مارس ۱۹۶۴
تاریخ بکارگیری     ۱۹۷۰
وضعیت کنونی     فعال به طور محدود
بکارگیرنده(ها)     نیروی هوایی روسیه
نیروی هوایی الجزایر
نیروی هوایی سوریه
نیروی هوایی ارمنستان
نیروی هوایی ترکمنستان
نیروی هوایی آذربایجان
تعداد ساخته‌شده     ۱۱۹۰ فروند
مدل‌های دیگر     میگ-۳۱

میگ-۲۵ (به روسی: МиГ-۲۵) (نام ناتو: فاکس بت) هواپیمای رهگیر و شناسایی مافوق صوت و یکی از سریع‌ترین هواپیماهای نظامی دنیا است که توسط شرکت میگ در اتحاد جماهیر شوروی طراحی شده‌است. اولین پیش‌نمونه میگ-۲۵ در ۱۹۶۴ پرواز کرد. میگ-۲۵ هواپیمایی بسیار سریع با توانایی پرواز در ارتفاع بالاست اما مانورپذیری چندانی ندارد. میگ-۲۵ در اصل برای رهگیری بمب‌افکن بی-۷۰ آمریکایی‌ها ساخته شد که قادر به پرواز با سرعت ۳ ماخ بود. بی-۷۰ هیچگاه تکمیل نشد و در اختیار ارتش آمریکا قرار نگرفت اما میگ-۲۵ به عنوان یک رهگیر دوربرد با سرعت فوق‌العاده در اختیار ارتش شوروی قرار گرفت.[۱]

غرب در سال ۱۹۶۷ با تصاویر هواپیماهای شناسایی یو-۲ آمریکا به وجود میگ-۲۵ پی برد. غربی‌ها در ابتدا تصور می‌کردند که این هواپیما با توجه به بال‌ها و دو سکان بزرگ یک جنگنده برتری هوایی غول‌پیکر است که علاوه بر سرعت قابل ملاحظه توانایی مانورپذیری و چابکی بالایی هم دارد. این موضوع نگرانی زیادی را در غرب ایجاد کرده و باعث پیشرفت سریع در برنامه تولید جنگنده اف-۱۵ در آمریکا شد.

قابلیتهای واقعی آن تا سال ۱۹۷۶ که ویکتور بلنکو با یک میگ-۲۵ از طریق ژاپن به آمریکا پناهنده شد آشکار نشد. تحلیلهای بعدی یک طراحی ساده ولی کارا با سیستمهای الکترونیکی تیوب خلاء، دو موتور عظیم توربوجت را آشکار کرد. برخلاف تصور اولیه بخش عمده بدنه میگ-۲۵ از آلیاژ فولاد و نیکل ساخته شده بود و نه از تیتانیوم. در مجموع ۸۰ درصد بدنه میگ-۲۵ را آلیاژ نیکل، ۱۱ درصد آلومینیوم و ۹ درصد را تیتانیوم تشکیل می‌داد. همچنین مشخص شد طراحی بال‌های بزرگ برای این هواپیما به دلیل وزن بالای آن است. شعاع عملیاتی آن هم ۳۰۰ کیلومتر و حداکثر برد آن با سوخت داخلی و پرواز با سرعت زیر صوت در ارتفاع پایین کمتر از ۱۲۰۰ کیلومتر است. میگ-۲۵ تولیدی معادل ۱۱۹۰ فروند را داشته‌است و در شوروی و کشورهای تابع آن به کار رفته‌است. هنوز هم در روسیه و بعضی کشورها به طور محدود مورد استفاده‌است.

در طول جنگ ایران و عراق دست کم ۹ فروند میگ-۲۵ به وسیلهٔ اف-۱۴های ایرانی[۲] و یک فروند هم توسط اف-۵ ایرانی سرنگون گردید که این آمار مورد تایید منابع ایرانی، غربی و عراقی می‌باشد.[۳][۴]

میگ-۳۱ هواپیمای رهگیر دیگری است که با ارتقا و بهبود طرح میگ-۲۵ در شوروی ساخته شده و از سال ۱۹۸۲ جای آن را به عنوان رهگیر دوربرد اصلی نیروی دفاع هوایی شوروی گرفت.



مدل‌ها

چندین مدل از این جنگنده رهگیر ساخته شده:[۵]

    مدل آ: رهگیر پایه
    بی: شناسایی
    سی: تمرینی دوسرنشینه
    دی: شناسایی با رادار اصلاح‌شده
    ئی: مدل آ با قابلیت محدود نگاه به پائین و شلیک به پائین تقریباً مشابه میگ-۲۷ فلاگر

مشخصات (میگ-۲۵پی)




مشخصات عمومی

    خدمه: یک
    طول: ۱۹/۷۵ متر (64 ft 10 in)
    پهنای بال: ۱۴٫۰۱ متر (45 ft 11.5 in)
    ارتفاع: ۶/۱۰ متر (20 ft 0.25 in)
    بال: مساحت ۶۱/۴۰ مترمربع (660.93 ft²)
    وزن خالی: ۲۲۰۰۰ کیلو (44,080 lb)
    وزن بارگیری: ۳۶۷۲۰ کیلو (80,952 lb)
    پیشرانه: ۲× موتور تامسکی آر-۱۵B-300 دارای پس سوز توربوجت
        نیرو ی خشک: ۷۳/۵ کیلونیوتن (16,524 lbf) هرکدام
        نیرو با پس سوز ۱۰۰٫۱ کیلونیوتن (22,494 lbf) هرکدام

عملکرد

    سرعت بیشینه: ** High altitude: Mach 3.2[۸] (3,490 km/h, 2,170 mph); Mach 2.83 (3,090 km/h, 1,920 mph) continuous engine limit[۸]
        ارتفاع پایین: ۱۲۰۰ کیلومتر در ساعت (650 knots, 740 mph)[۷]
    برد: ۱۷۳۰ کیلومتر (1,075 mi) با سوخت داخلی
    سقف پروازی: ۲۰۷۰۰ متر (با ۴ موشک) (67,915 ft)
    بارگیری بال: ۵۹۸ کیلوگرم بر مترمربع (122.5 lb/ft²)
    نسبت نیرو به وزن: ۰/۴۱
    Time to altitude: ۸٫۹ دقیقه تا ۲۰۰۰۰ متر (65,615 ft)

جنگ‌افزار

    ۲× موشک هدایت شونده راداری بیسنوات آر-۴۰ (آآ-۶ آکرید)
    دو موشک مادون‌سرخ آر-۴۰تی

تجهیزات پروازی

    رادار آرپی-۲۵ اسمرچ

    ارتفاع‌سنج راداری آروی-یوام یا آروی-۴