اس-۷۵ دوینا (С-۷۵)

اس-۷۵ دوینا (С-۷۵)

اس-۷۵ دوینا (С-۷۵) که با نام ناتو سام-۲ (SA-2 Guideline) نیز شناخته می‌شود، یک سیستم موشکی سطح‌به‌هوا برای پدافند هوایی ارتفاع بالای ساخت شوروی است. این سامانه در سال ۱۹۵۷ وارد ارتش شوروی شد و از آن زمان تاکنون بیش از هر سیستم دفاع موشکی دیگری در نقاط مختلف دنیا مستقر شده‌است.

سام-۲ نخستین موشک سطح‌به‌هوای تاریخ است که موفق به انهدام یک هواپیمای دشمن شده‌است. این واقعه در اکتبر ۱۹۵۹ با شلیک سه موشک وی-۷۵۰ به سوی یک هواپیمای آربی-۵۷ دی کانبرای ارتش تایوان در ارتفاع ۲۰ کیلومتری صورت گرفت. در آن زمان مقامات چینی برای سری نگهداشتن این موشک آن را به جنگنده‌های خود نسبت دادند. یک سال بعد این موشک با سرنگونی یک فروند هواپیمای شناسایی آمریکایی یو-۲ بر فراز شوروی به شهرت رسید. در سال ۱۹۶۲ نیز استقرار این سیستم موشکی در کوبا به آغاز بحران موشکی کوبا انجامید که دنیا را در آستانه یک جنگ اتمی قرار داد.

نیروهای ویتنام شمالی در جنگ ویتنام از آتش‌بارهای سام-۲ به طور گسترده برای دفاع از هانوی و هایفونگ استفاده کردند. این موشک در چین نیز با نام‌های اچ‌کیو-۱ و اچ‌کیو-۲ تولد شده و کشورهای دیگری نیز به تولید انواع مختلف آن مبادرت کرده‌اند.

این سیستم موشکی در اصل برای مقابله با بمب‌افکن‌های دوربرد آمریکا مانند بی-۴۷ و بی-۵۲ طراحی شده بود و در ارتش شوروی جایگزین توپخانه‌های ضدهوایی دوربرد مانند کااس-۱۹ ۱۰۰ میلی‌متری و کااس-۳۰ ۱۳۰ میلی‌متری شد. از دهه ۱۹۸۰ در شوروی این سیستم به تدریج با سامانه موشکی اس-۳۰۰ (سام-۱۰ و سام-۱۲) جایگزین شد اما هنوز تعدادی از این موشک‌ها و مدل چینی ارتقاء یافته آن با نام اچ‌کیو-۲ در کشورهای دیگر مورد استفاده است.

اس-۷۵ (سام-۲)

نوع   :  سیستم موشکی سطح‌به‌هوای ارتفاع بالا
  خاستگاه :    اتحاد جماهیر شوروی

 خدمت     ۱۹۵۷ تاکنون
جنگ‌ها   :  جنگ یوم کیپور، جنگ ویتنام، جنگ ایران و عراق، جنگ آبخازیا (۳-۱۹۹۲)، جنگ خلیج فارس

طراح  :   Lavochkin OKB
تاریخ طراحی :    ۱۹۵۳ تا ۱۹۵۷
تعداد تولید شده    : حدود ۴۶۰۰ پرتابگر

خصوصیات

وزن   :  ۲۳۰۰ ک. گ (موشک)
طول   :  ۱۰٬۶ متر
ارتفاع  :   ۲۷ کیلومتر، ۴۰ کیلومتر (مدل دی و ئی)
قطر    : ۷۰۰ میلیمتر
کلاهک  :   مواد منفجره
کلاهک خرج  :   ۲۰۰ کیلوگرم
بردموثر   :  حداقل برد مفید: ۷ تا ۹ کیلومتر
حداکثر برد مفید: ۳۵ تا ۵۰ کیلومتر
ارتفاع پرواز :    ۲۷ کیلومتر، ۴۰ کیلومتر (مدل دی و ئی)
سرعت :    ۴ ماخ (مدل ب، ث و د)، ۴٬۵ ماخ (مدل ئی و اف)
سامانه هدایت    : کنترل رادیویی
دقت   :  ۶۵ متر