موشک بالستیک کوتاهبرد پریتوی هند
پریتوی یک سامانه موشکی بالستیکی کوتاهبرد ساخت هندوستان که از سوخت مایع بهره میبرد و از سکوهای سیار قابل شلیک است.این موشک تاحدود زیادی از سامانه های موتوری و سیستمهای هدایت موشک پدافند هوایی شوروی موسوم به سام-2 گایدلاین الهام گرفته است.
پروژه شیطان
هند در سال 1970 برنامه ای موسوم به Devil یا شیطان را برای به دست آوردن موشکهای فناوری پدافندهوایی سوخت مایع شوروی موسوم به سام-2 گایدلاین از طریق مهندسی معکوس را پایه گذاری کرد
این برنامه زیر نظر وزارت دفاع هند و آزمایشگاه پژوهشی فناوری هند( DRDL ) اجرا میشد . اولین هدف این برنامه بدست آوردن توانایی تولید موشکهای پدافندی سام-2 بود.
پروژه شیطان بطور رسمی در سال1972 به اجرا گذاشته شد. هدف سازمان هوانوردی هندوستان از این پروژه بدست اوردن برخی اطلاعات جوی و آزمایش صفحات مخازن محدود و فشرده 350 کیلوگرمی منیزیم برای بدنه مخازن سوخت مایع و بوستز سوخت جامد بود.
در ژانویه 1975 سازمان تحقیقات فضایی هند که ابعاد دیگری را از برنامه شیطان دنبال میکرد برای بررسی کاربردهای بیشتر از این پروژه منصوب شدو در ماه مارس همان سال توانست آزمایشات موفقی را انجام دهد.البته تا این زمان این برنامه هنوز نتوانسته بود فناوری لازم برای تولید موتورهای سوخت مایع هند را تامین کندو نیاز بود که برنامه حداقل چند سال دیگر ادامه پیداکند. تا پیش از توقف این برنامه در سال 1980 اجزای مختلفی از این برنامه به دست آمد از جمله تولید نوعی راکت سوخت جامد با مخزن محکم قولادی و با توان بالا که ضربه ویژه آن 200 ثانیه بود. همچنین نوعی موتور سوخت مایع با رانش سه تن نیز به عنوان مرحله دوم موشک مذکور به دست آمد.
از نتایج این پروژه طی یک برنامه اصلاح شده در سیستمهای دیگر استفاده شداز جمله توسعه موشکی بالستیکی موسوم به پریتوی در سال 1980.
پریتوی-1
طراحی موشک پریتوی-1 در سال 1983 آغاز شد. این موشک 8.5 متر طول و 1.1متر قطر دارد . بدنه موشک نیز از آلیاژ آلومینیوم ساخته شده است و دربالکهای آن نیز از جنس منیزیم استفاده شده است. چهار بالک دلتا شکل در وسط موشک و چهار بالک کنترلی برای هدایت حرکت گاز در قسمت عقبی موشک تعبیه شده است.
پریتوی-1 یک موشک تک مرحله ای با موتور سوخت مایع است که از دو موتور KB lesyev که از (مشتق شده ازموتور S2.711V) مجهز به سیستم کنترل بردار رانش با رانش حدود 14تن ( 2 موتور 35 کیلونیوتن ) بهره میبرد. و زوج پیشران آن هم سوخت متشکل از TG-02 /AK20F میباشد. حداکثر برد این موشک 150 کیلومتر است . اولین پرواز این موشک در سال 1988 انجام شد و رسما در سال 1994 به خدمت نظامی هند در آمد.
انواع کلاهکهای موشک پریتوی
پریتوی-2
پریتوی-2 (SS-250 ) در بسیاری مواردشبیه موشک پریتوی-1 است امامخازن سوخت بزرگتری دارد و سوخت بیشتری حمل میکند.این نمونه از موشک پریتوی در سال 1996 آزمایش شد. این موشک 9.4 متر طول دارد و قطر آن نیز 1.1مترو وزن آن نیز بالغ بر 4500 کیلوگرم است و همانند پریتوی-1 از دوموتور سوخت مایع شبیه موتورهای موشک پریتوی-1 استفاده میکند.اما احتمالا زوج پیشران آن تا حدی نسبت به پریتوی-1 متفاوت است. گفته میشود زوج پیشران این موشک متشکل از TG_02/Ak-271 ) است .دارابدون سامانه کنترل بردار رانش به این موشک اجازه میدهد که در ارتفاع 30 کیلومتری که پرواز عمودی را متوقف کند و جهت زاویه پرتاب موشک را به افقی تغییر دهد و با زاویه 80 درجه به سمت هدف خود اصابت کند.
در سال 2002 علاوه بر نیروی هوایی هند نیروی دریایی این کشور نیز تعدادی موشک پریتوی-2 دریافت کردند.که نام نمونه دریایی این موشک را دانوش گذاشتند. بیشتنرین برد این موشک 250 کیلومتر است.برنامه توسعه موشک پریتوی-2 از سال 1992 آغاز شد و در سال 2002 نیز موشک مذکور به تولید انبوه رسید.
موشک دانوش
دانوش عضوی از خانواده موشکهای پریتوی-2 است که قابلیت شلیک از کشتیهای
جنگی را دارد.با اینکه در سالهای اخیرا تعدادزیادی آزمایش بر روی دانوش
انجام شده اما حقیقت امر اینست که کارشناسان چیز زیادی در مورد این موشک
نمیدانند. همه متفق القولند که موشک مذکور با سوخت مایع کار میکند و کوتاه
برد است و یک موشک کشتی پرتاب است .و شباهت زیادی به پریتوی-1 دارد.
در سال 2000 اولین آزمایش از این موشک صورت گرفت . برطبق گزارشات این
آزمایش ناموفق و ناامیدکننده بود اما عده دیگری اعلام کردند که آزمایش با
موفقیت جزئی همراه بوده است.از آن زمان تاکنون بیش از 7 آزمایش بر روی
دانوش انجام گرفته است که بسیاری از آنها با موفقیت کامل همراه بودند.در
اوایل سال 2009 و سال 2010 این موشک دو آزمنایش داشت که به نظر میرسد کاملا
موفقیت آمیز بوده است.به طوری که روابط عمومی دولت هند فناوری دانوش را
تکامل یافته و پیشرفته توصیف کرد.این گزارش همچنین اشاره دارد که موشک
مذکور وارد خدمت نظامی شده اما محل استقرار و تیراژ تولید این موشکها را
اعلام نکرد.
بسیار مشکل است که بتوان متفقا در مورد دانوش اظهار نظر کرد زیرا تاکنون
کارشناسان ارقام مختلفی از داده های این موشک را ارائه داده اند.برخی
گزارشات برد آن را 250 کیلومتر میدانند اما گزارشهای دیگر برد آنرا350
کیلومتر ذکر کرده اند.اما بسیاری از گزارشات وزن کلاهک دانوش را حدود نیم
تن تخمین زده اند.این موشک میتواند کلاهک اتمی هم حمل کند اما جرم کلاهک آن
تقریبا نصف جرم کلاهک موشکهای پریتوی زمین پایه است. این موشک برای حمله
به کشتیهای جنگی دشمن در دریا و اقیانوس طراحی شده است.
دقت موشکهای پریتوی را 50متر ذکر کرده اند. اما نسل سوم این موشکها که
احتمالا دارای موتور سوخت جامد خواهند بود دقتی معادل 25 متر دارند. در
مورد دانوش اما یک منبع هندی دقت آن را 10متر اعلام کزده است که با این دقت
میتوان از این موشک برضد کشتیهای جنگی دشمن بهره برد.
حجم و جرم موشک نیز کاملا مشخص نیست .برخی منایع جرم پرتاب موشک را با
استناد به مختصات موشک پریتوی-1 4000 کیلوگرم اعلام کردند اما منمابع
دیگر جرم پرتاب دانوش را حتی تا 5500 کیلوگرم نیز تخمین زده
اند.خبرگزاریهای هند قطر موشک را 0.9 متر و طول آنرا8.53 متر اعلام کرده
اند.
سامانه دفاع موشکی هند
هند بعد از آمریکا- روسیه- و رژیم صهیونیستی چهارمین کشوری است که توانسته با استفاده از رادارهای پیشرفته و موشکهای ساخت داخل خود به آزمایش ضدموشکی اقدام کند.
PAD سامانه ضدموشکی هند است که برای انهدام موشکهای بالستیک در ارتفاعات میانی و حتی خارج از جوزمین طراحی شده است.
از آنجا که این موشک براساس موشک پریتوی ساخته شده است انتظار میرود تا ارتفاع بیش از 80 کیلومتر را مورد پوشش قرار دهد.طول موشک 10متر و قطر آن1.1متر است و وزن شلیک آن 4958 کیلوگرم است.
مرحله اول موشک از موتور موشک پریتوی استفاده میکند.مرحله دوم آن نیز یک موتور سوخت جامد است . سیستم هدایتی این موشک نیز در فاز اول پرواز اینرسیایی و فاز میانی پرواز نیز به وسیله سامانه LRTR کنترل میشود ودر فاز نهایی موشک از سیستم هدایت راداری فعال بهره میبرد. PAD قادر است موشکهای بابرد2000-3000 کیلومتر را که با سرعت 5 ماخ حرکت میکنند را منهدم کند.
نمونه پیشرفته تر PAD موسوم به PADM پنجهزار و دویست کیلوگرم
جرم دارد و از سوخت جامد بهره میبرد. قادر است که مانورهای بهتر و پیچیده
تری را نسبت به موشمک PAD انجام دهد.
موشک PAD: به راداری که بر روی نوک مرحله دوم موشک نصب شده دقت کنید.
موتور سوخت جامد مرحله دوم PAD مجهز به سیستم کنترل بردار رانش .
موشک AAD
این موشک نیز برای رهگیری موشکهای بالستیک طراحی شده است و براساس نسل سوم موشکهای پریتوی با سوخت جامد توسعه داده شده است. این موشک یک سیستم تک مرحله ایست.
این موشک مانند PAD از سیستم هدایت اینرسیایی در فاز نخست پرواز و رادار فعال در مرحله پایانی پرواز بهره میبرد. طول این موشک 7.5 متر است و 1.2 تن وزن دارد و قطرآن نیز کمتر از 0.5متر میباشد
منبع: موشک شهاب-3