همه موشک‌های ایران؛ از مافوق صوت‌ها تا موشک‌های قاره‌پیما

همه موشک‌های ایران؛ از مافوق صوت‌ها تا موشک‌های قاره‌پیما

در شرایطی که قدرت نظامی بازدارنده ایران و توان مقابله کشور با هر گونه تهدید نظامی این روزها محور بحث های روز در مجلس شورای اسلامی و رسانه ها است بررسی تکنولوژی موشک‌های ایران نشان می دهد که برد این موشک ها به دورترین نقاط اروپا و بیش از 70 درصد آسیا می رسد واین توان دفاعی باعث نا امیدی دشمنان در حمله نظامی به تاسیسات هسته‌ای و در نهایت باعث افزایش قدرت چانه‌زنی مذاکره کنندگان هسته‌ای را دردفاع از حقوق هسته‌ای ایران در ژنو شده است.  توانمندی نظامی و دفاعی کشور، بدون شک یکی از مهم‏ترین محورهای راهبرد نظامی جمهوری اسلامی ایران برای مقابله با تهدیدات است همینطور بر اساس مولفه‌های قدرت توان موشکی به عنوان یکی از مهمترین عامل بازدارنده تهاجم نظامی قرار دارد.

 

سرلشکر جعفری فرمانده کل سپاه نیز در مورد در همین راستا در مورد توانمندی موشکی ایران گفت: ‌آنچه باعث شده دشمنان ما سر میز مذاکره بنشینند، توانمندی دفاعی ملت ایران است که امیدواریم از آن پاسداری شود.

 

وی با بیان اینکه اطلاعات دشمنان از محل نگهداری موشک‌های ما واقعی نیست، تصریح کرد: آنها شاید محل‌های اولیه نگهداری موشک‌ها را بدانند ولی محل‌های نگهداری موشک‌ها مخفی بوده و روش‌های شلیک این موشک‌ها در سراسر کشور گسترده شده است لذا دشمن با هزاران بمب نیز نمی‌تواند مانع از شلیک موشک‌های ما شود.

در سالهای اخیر با همت مسئولان نظامی و خدمات شهید طهرانی مقدم پدر صنعت موشکی ایران توان موشکی با پیشرفتهای بسیاری همراه بوده است به همین منظور در ادامه گزارشی از آخرین توانمندی‌های موشک های ساخت داخل به همراه برخی از ویژگیهای منحصر بفرد این موشکها که در نهایت باعث افزایش قدرت چانه‌زنی مذاکره کنندگان هسته‌ای در دفاع از حقوق هسته‌ای ایران در ژنو شده و تاثیر مثبت آن در شکل گیری توافقنامه ژنو به صورت کامل تهیه شده است.

موشک سجیل؛ اولین موشک دوربرد سوخت جامد

موشک سجیل نخستین موشک زمین به زمین برد بلند دو مرحله ای سوخت جامد در کشور است که توسط متخصصان سازمان صنایع هوافضای وزارت دفاع طراحی و ساخته شده است.

این موشک برد بلند بالستیک برد عملیاتی نزدیک به 2000 کیلومتر و از ویژگیهای منحصربفرد آن دقت بالا در اصابت به اهداف تعیین شده،زمان بسیار کوتاه آماده سازی و عملیاتی شدن سامانه پرتاب،زمان بسیار کوتاه انتقال سایت پرتاب دیسک پس از شلیک،قابلیت لانچر متحرک،قابلیت حمل موشک آماده شلیک و بهره مندی از سیستم tvcمی توان اشاره کرد.

سجیل اولین موشک دوربرد سوخت جامد ایران است که برخی کارشناسان آن را برترین موشک بالستک ایرانی می دانند که از سامانه پرتاب متحرک با قابلیت حمل موشک آماده پرتاب برخوردار است.

این موشک به دلیل استفاده از سوخت جامد به سرعت و ظرف چند دقیقه آماده پرتاب شده و پس از شلیک نیز پرتابگر آن به سرعت محل را ترک می کند که این ویژگی باعث کاهش احتمال نابودی موشک قبل از پرتاب می شود. همچنین به دلیل شتاب بسیار بالای سجیل امکان ردگیری آن برای دشمن در فازهای اولیه پرتاب بسیار کم و عملآً شانس دشمن برای انهدام سجیل در طی پرواز ناچیز است.

سجیل جزو آن دسته از موشک‌های بالستیک کشور است که با خروج از جو و طی مسیر در چنین ارتفاعی به داخل جو بازگشته و با سرعت حدود 10 تا 12 ماخ (حدود3400 تا 4080 متر بر ثانیه) به سوی هدف سرازیر می‌شود که انهدام آن از سوی سامانه‌های دفاع هوایی موجود را ناممکن می‌سازد و تاکنون در دو نمونه سجیل 1 و 2 معرفی شده است که رژه 12 موشک سجیل در مراسم هفته دفاع مقدس امسال مورد توجه بسیاری از رسانه های خارجی قرار گرفت.

موشک خلیج فارس؛مافوق صوت بالستیک علیه کشتی‌ها و ناوها

موشک بالستیک و هوشمند خلیج فارس با سرعتی مافوق صوت می‌تواند انواع ناوها و شناورهای دشمن را مورد اصابت قرار دهد.

موشک هوشمند و بالستیک "خلیج فارس " یک موشک مافوق صوت و کشتی‌زن بوده و تفاوت آن با موشک‌های قبلی این است که دیگر موشک‌ها عمدتاً با سرعتی زیر صوت و به صورت کروز عمل می‌کردند اما "خلیج فارس " با سرعتی مافوق صوت و به صورت بالستیک از سطح زمین شلیک شده و به صورت عمودی از ارتفاع بالا می‌تواند هرگونه ناو و یا شناور دشمن را مورد هدف قرار دهد.

شعاع برد عملیاتی این موشک 300 کیلومتر است که در آینده نزدیک نسل جدید آن با بردی بیشتر تولید خواهد شد.

موشک "خلیج فارس " به صورت هدایت ترکیبی عمل کرده به طوری که جستجوگر آن در فاز نهایی بر روی هدف قفل می کند و در این حالت هرگونه شناور دشمن هیچ راه گریزی از اصابت این موشک که کلاهکی با حدود 650 کیلوگرم مواد منفجره دارد، نخواهد داشت.

سوخت موشک "خلیج فارس " جامد است و این موشک توسط مرکز تحقیقاتی نیروی هوافضای سپاه طراحی و توسط وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح تولید شده است.

بالستیک دوربرد شهاب
 

خانواده موشک‌های شهاب (شهاب1، 2 ،3 و . . . ) را باید معروف ترین موشک های ایرانی در دنیا دانست. این موشک‌ها که در انواع میان برد و دوربرد ساخته شده اند، می توانند به راحتی سرزمین های اشغالی را مورد هدف قرار دهند و شاید همین ویژگی بود که نام شهاب را به عنوان کلید واژه مرگ برای رژیم صهیونیستی در جهان جا انداخت.

بالستیک دوربرد شهاب 5

موشک دوربرد شهاب 5 یکی از موشک های بسیار پیشرفته با برد حداکثری می باشد که اطلاعات کمی درباره این موشک منتشر شده است.

بالستیک دوربرد شهاب 4

موشک شهاب ۴ با برد بیش از 3000 کیلومتر، یک موشک ساخت ایران است که در برنامه موشک‌های بالستیک دوربرد ایران قرار دارد. این موشک نخستین موشک ایرانی است که برای حمل ماهواره و قرار دادن آن در مدار طراحی شده‌است. تغییرات روی موشک شهاب ۴ منجر به ساخت موشک فضایی ایرانی که کاوشگر ۱ نام دارد، شده است

بالستیک میان برد شهاب 3

شهاب ۳ یکی از بهترین موشک های بالستیک میان‌برد با سوخت مایع است. موشک شهاب 3 اولین موشک بالستیک میان برد ایران است. مدل اول این موشک که با نام شهاب - آ3  شناخته می شود بردی برابر 1300 کیلومتر را دارست. مدل بعدی این موشک که با نام شهاب - ب3 شناخته می شود از کلاهکی سنگین تر بهره می گیرد و توانایی هدف قرار دادن اهدافی در 2000 کیلومتری را داراست. نوع آخر این موشک شهاب - دی 3 نامیده می شود که بردی بین 2200 تا 3000 کیلومتر را داراست و این به معنای پوشش کامل اراضی اشغالی است.

فاتح 110:قابلیت تغیر جهت در طول مسیر

موشک Fateh-110 یا NP-110  یک موشک بالستیک استراتژیک با برد کوتاه است.این موشک از یک موتور تک مرحله ای که با سوخت جامد کار می کند بهره می برد,فاتح 110 موشکی سطح به سطح است که با استفاده از سوخت جامد توانایی هدف قرار دادن اهدافی در 200 کیلومتری را داراست.فاتح 110 یکی از طرحهایی است که در صنایع هوا و فضای ایران برای ساخت موشک های سوخت جامد و مایع دنبال میشود.

افزایش برد، افزایش دقت و کاهش زمان مورد نیاز برای استقرار و پرتاب و سهولت در نحوه انبارداری در مناطق مختلف آب و هوایی از ویژگی‌های موشک فاتح ۱۱۰ است.

در سال ۸۹ نسخه‌ی بعدی این موشک آزمایش شد. این نسخه که به نسل سوم فاتح ۱۱۰ معروف است دارای برد ۳۰۰ کیلومتر، دقت بیشتر و توانایی نگهداری در مناطق مختلف ایران بود.

ابعاد موشک فاتح ۱۱۰ با موشک زلزال ۲ یکی است. اما علاوه بر ۴ بالک ثابت زلزال، ۴ بالک مثلثی شکل ثابت در انتهای موشک و ۴ بالک متحرک در سر آن دارد که مسئولیت تغییر جهت و هدایت موشک را بر عهده دارند.

نسخه‌های موشک فاتح110 عبارتند از فاتح 110 نسل 1 با برد 200 کیلومتر،فاتح110 نسل 2 با برد 250 کیلومتر،فاتح 110نسل 3 با برد 300 کیلومتر و فاتح110نسل4 با برد بیش از 300 و قابلیت نقطه زنی

تفاوت سوخت جامد با سوخت مایع

سوخت مایع برای موشک‌های طراحی‌شده باید در مخازنی تا دمای منفی 252 سانتی‌گراد نگهداری می‌شد و بارگذاری آن در موشک‌ها باید تا یک ساعت پیش از پرتاب و با پمپ‌های بسیار قوی صورت می‌گرفت شیمیدانان به‌تدریج سعی کردند تا به سوخت‌هایی جدید از نوع مایع دست یابند تا هم ذخیره‌سازی آنها امن‌تر و راحت‌تر باشد و در کنار این مزایا زمان بارگذاری آن هم به یک دقیقه برسد.

اما از آنجا که نگهداری سوخت‌های مایع حتی در مکان‌های امن نیز ذاتاً خطرناک و سرعت در بارگذاری موشک‌ها با امنیت بالا بسیار حائز اهمیت است، دانشمندان صنعت سوخت درصدد برآمدند تا نسل سوم سوخت‌ها را با نام "سوخت جامد" طراحی کنند.

سوخت‌های جامد دارای مزایای قابل توجهی هستند که نحوه ساخت راحت‌تر و ذخیره‌سازی ایمن‌تر از مهمترین آنهاست اما وزن کمتر این سوخت‌ها نسبت به نوع مایع آن به‌دلیل عدم کاربرد پمپ‌های پیچیده سنگین باعث می‌شود تا بتوان از این نوع سوخت در موشک‌هایی برای برد بالا و وزن کلاهک سنگین استفاده کرد.

البته به‌کارگیری موشک‌هایی با سوخت جامد آن‌چنان بی‌خطر و بی‌عیب نیست؛ در حالی که در پیشرانه‌هایی با سوخت مایع می‌توان نیروی رانش موتور را کنترل و تنظیم کرد اما این قابلیت در موتور موشک‌هایی با سوخت جامد امکان‌پذیر نیست.

از دیگر معایب به‌کارگیری سوخت جامد ایجاد موج شوکی یا احتمال تغییر سرعت ناگهانی در موشک است که روی سیستم و سامانه‌های هدایت و کنترل تأثیر منفی می‌گذارد و در نتیجه موجب بی‌دقتی در اصابت به هدف می‌شود.

قدر: سریعترین در دنیا

موشک قدر 110 یکی دیگر از موشک‌های ایران است که از لحاظ سرعت جز سریع‌ترین موشک‌های دنیاست و قادر است بر تمام رادارها و موشک‌های ضد موشک فائق آید. در نتیجه هر چقدر قدرت سامانه دفاعی ضد موشک دشمن قوی باشد، این موشک به هدف اصابت می‌کند. برخی منابع به برد 2500 تا 3000 کیلومتری این موشک اشاره کرده‌اند با این تفاسیر این موشک توان ضربه زدن به دورترین نقاط اروپا را داراست و بیش از 70 درصد آسیا را در تیررس توان موشکی ایران قرار می‌دهد.

قدر-110 نسخه ی بهبود داده شده ی موشک معروف ایرانی شهاب 3 است.این موشک بر خلاف شهاب 3 از موتوری 2 مرحله ای بهره می جوید که توانایی رسیدن به بردی 2500 تا 3000 کیلومتر را برای ان فراهم می اورد.اعتقاد بر این است که موتور اول این موشک سوخت مایع و موتور دوم این موشک از سوخت جامد بهره می برد.

ایران در سال 2005 میلادی طراحی موتور جدیدی با سوخت جامد را به پایان رساند و بنابر منابع نا معتبر احتمالا از این موتور در طراحی گروهی از موشک ها از جمله Ghadr-110,Ghadr-110A,Ghadr-101 مورد استفاده قرار گرفته است.

البته برخی از وجود دو نسخه از موشک قدر نام برده اند که نسخه دوم ان با نام Ghadr-110 A نامگذاری شده و از موتوری سه مرحله ای سود می برد.از دیگر تفاوت های این نسخه و نسخه Aاین موشک می توان به طول 19 الی 20+ متری این موشک نسبت به طول 17.5 متری نوع اول اشاره کرد.

منابع غربی طبق سیاست خود موشک قدر را به یک موشک چینی با نام M-18 ارتباط داده و قدر-110 را نوع ارتقا داده شده این موشک چینی معرفی کرده و اعلام داشته موشک های شاهین پاکستان هم در زمره ی این گروه از موشک ها قرار می گیرند.

موشک قدر-110 قابلیت مانور  بهتری را نسبت به شهاب 3 دارا می باشد و زمان آماده سازی آن برای شلیک نسبت به نسخ های اولیه شهاب 3 پایین تر بوده و در حدود 30 دقیقه می باشد در حالی که در نسخه های اولیه شهاب این زمان بالغ بر چندین ساعت بود. سر جنگی این موشک ماسوره انفجاری، ضربتی و مجاورتی است و به صورت عمود پرواز شلیک می‌شود.

بسیاری از منابع غربی این ساخت این موشک را تلاش مخفیانه ایران برای تولید شهاب 4 و دستیابی به موشک هایی با برد بلندتر عنوان ساختند اما ایران این اطلاعات را بارها تکذیب و عنوان کرده است که برنامه ای برای تولید موشک هایی با برد بیشتر از 2000 کیلومتر را ندارد.

این موشک توان ضربه زدن به دورترین نقاط اروپا را داراست و بیش از 70 درصد آسیا را در تیرس توان موشکی ایران قرار می دهد کهبه همت متخصصین داخلی و در صنایع موشکی شهید همت طراحی و تولید شده است.

قیام ؛بالستیک بدون بال

این موشک همزمان با راه اندازی نیروگاه بوشهر آزمایش شد"قیام-1" موشکی با سوخت مایع است که از قابلیت جابجایی و متحرک بودن بهره مند است.

موشک بالستیک "قیام"  قابلیت پرتاب از انواع لانچرهای خاص را دارا بوده و سرعت آماده سازی آن به حداقل رسیده است.

علاوه بر ویژگی‌های متنوع رادارگریزی در "قیام" ، ویژگی‌های دیگری مثل جنس و مواد این موشک را با سایرموشک ها متفاوت کرده است.

از ویژگی‌های بارز  موشک"قیام"  این است که احتمال ردیابی، شناسایی و مورد اصابت قرار گرفتن آن توسط سیستم های ضد موشک(مانند پاتریوت، ارو و ...) به علت سرعت بالا  هنگام پرتاب، چرخشی شدن، استفاده از آلیاژ خاص و جذاب امواج رادار  و به احتمال زیاد استفاده از کلاهک 3 تکه MIRV  به  شدت کاهش یافته است.
یکی از مهمترین ویژگی‌های این موشک زمین به زمین، عدم وجود بالک است که از لحاظ فنی، نداشتن بالک برای یک موشک بلند  برد بسیار قابل توجه و حائز اهمیت است به طوری که در دنیا کشوری که توانایی طراحی و ساخت  موشکی بدون بالک با برد بالای هزار کیلومتر  را دارا باشد، در زمره کشورهای دارای تکنولوژی بسیار بالا  قرار می گیرد. این ویژگی همچنین علاوه بر افزایش سرعت، قابلیت پرتاب موشک از انواع لانچرهای خاص (پرتابگر ها) را به آن می‌دهد.

در فناوری موشک، بالک به عنوان عامل اصلی تعادل در هدایت مسیر است و معمولا پرتاب موفقیت آمیز موشک بدون بالک به سختی صورت می گیرد بنابراین نداشتن بالک در موشک "قیام" ، پیشرفت شگرف جمهوری اسلامی ایران در زمینه سیستم های هدایتی  موشک را نوید می دهد.

 

بارزترین ویژگی موشک قیام که بیشتر مورد توجه قرار گرفته است نداشتن بالک است که قابلیت پرتاب از سیلو های مخصوص، پرتاب از پرتابگر، پرتاب از زیر دریایی و ... را به این موشک می بخشد.

برد قیام 800 کیلومتر بوده  و کلاهکی به جرم 746 کیلوگرم را حمل می کند در حالیکه نکته قابل توجه در این موشک این است که با توجه به فناوری در موشک برای تامین 300 کیلومتر برد اضافه نسبت به شهاب-2 لازم است که حدود 1500 کیلوگرم از جرم ساختار موشک کاسته شده و همین میزان سوخت به آن تزریق شود.

بالستیک میان برد عاشورا

عاشورا با برد 2500 کیلومتر، تاج صنعت موشک ایران لقب گرفته است. زمانی که جمهوری اسلامی ایران، آزمایش موفقیت آمیز موشک «عاشورا» را اعلام کرد، واشنگتن و تل آویو در واکنشی به این موشک اعلم کردند موشک جدید ایران از لحاظ تکنولوژی قادر است به هر هدف آمریکایی در شرق اروپا و هر هدف صهیونیستی برخورد کند و در محل برخورد ویرانی گسترده‌ای را ایجاد کند.

این موشک بالستیک میان برد دو مرحله‌ای، به جای فناوری سوخت مایع استفاده شده در موشک شهاب از موتورهای راکت سوخت جامد بهره می‌گیرد که به طور چشمگیری زمان راه اندازی و استقرار موشک را کاهش می‌دهد و از این رو، باعث کاهش مقدار زمان هشدار برای دشمن و افزایش دقت موشک می‌گردد.
 

حوت: سریعترین اژدر رادار گریز دنیا

موشک ایرانی «حوت» یکی از سریع ترین موشک های رادارگریز آبی جهان است که معادل 100 متر در ثانیه سرعت دارد که حدود 3 برابر بیشتر از آن موشکی سرعت دارد که آمریکایی ها از داشتن آن به خود می بالند. فناوری ساخت چنین موشکی فقط در اختیار ایران و روسیه (موشک اشکوال) است و به حتم در صورت پرتاب 2 عدد از این موشک ها  ناوهای  آمریکایی حاضر در خلیج فارس  بدون داشتن راه فراری ضربه ای سخت و مهلک متحمل خواهند شد. موشک انداز های این موشک ترسناک کاملاً رادار گریز بوده و از دید رادارهای دشمن مخفی می مانند.

همچنین "حوت" علاوه بر پرسرعت و ترسناک بودن توانسته این ویژگی را داشته باشد که با بهینه سازی مناسب دقیقتر از موشک مشابه روسی  به هدف مورد نظر اثابت میکند.

موشک انداز های این موشک کاملا رادار گریز بوده و از دید رادارهای دشمن مخفی می مانند .

 در سال 1385 و در رزمایش پیامبر اعظم (ص )3 با آزمایش " حوت " حیرت بیش از بیش جامعه جهانی از قدرت بلامنازع این موشک رقم خورد .

این موشک قابلیت پرتاب از روی شناور و یا زیردریایی در عمق 100 متری را دارد و با سرعت حدود 50 نات (93 کیلومتر بر ساعت) کپسول پرتاب خود را ترک می کند و با فرو رفتن در آب و رسیدن به عمق مناسب، موتور خود را روشن کرده و به سمت هدف راهی می شود.

موشک فجر

راکت فجر 5 با کالیبر 333 میلی متر ساخت  ایران بوده و دارای برد اعلام شده 75 کیلومتر( برخی از کارشناسان نظامی برد واقعی این راکت را بیش از این می دانند که احتمالا بدلایل امنیتی این مقدار ذکر شده) می باشد.

این راکت می تواند سر جنگی 175 کیلوگرمی که شامل 90 کیلوگرم مواد منفجره شدید الانفجار ( HE ) می باشد را حمل نماید. قابل به ذکر است که میزان مواد منفجره قابل حمل توسط این راکت کمی از بمب سقوط آزاد MK-82 هم بیشتر است!! و از این رو قدرت قابل ملاحظه ای را برای هر تیر از این راکت فراهم می آورد.

این راکت از روی خودرو بنز با لانچر 4 تایی شلیک می شود. وزن هر یک از راکتها در لحظه پرتاب برابر 915 کیلوگرم می باشد. از زمان پر کردن مجدد آن اطلاع دقیقی در دست نیست. اپراتور سیستم می تواند توسط دستگاه کنترل از راه دور اقدام به شلیک راکتها نماید. راکتها می توانند بصورت یکی یکی یا در بازه های زمانی 4 و 8 ثانیه ای شلیک شوند( یعنی هر 4 ثانیه یک راکت یا هر 8 ثانیه یک راکت). لانچر راکت تا زاویه 57 درجه به بالا و 45 درجه به طرفین می تواند حرکت کند.

این راکت از سوخت 2 پایه ( نیترو گلیسیرین+ نیترو سلولوز) استفاده می کند که علی رغم اینکه دارای تراست و ضربه ویژه کمتر نسبت به سوختهای مرکب می باشد اما ویژگی منحصر به فردی به این راکت عظیم الجثه میدهد و آن این است که موتور دارای سوزش بدون دود بوده و حتی در لحظه شلیک نیز تشخیص مکان لانچر آن با سیستم های اپتیکی طیف مریی به سادگی امکان پذیر نیست.

موشک صیاد

سامانه پدافندی «صیاد» یکی دیگر از تلاش های کارشناسان و دانشمندان دفاعی و صنایع موشکی جمهوری اسلامی ایران برای ارتقاء توان پدافندی کشور در ارتفاع متوسط و بالا به شمار می رود. این سامانه شامل موشک های 2 مرحله ای بوده که قابلیت استفاده بر ضد انواع هواگردها از جمله هواپیماهای بمب افکن را دارد.سامانه موشکی ضد هوایی «صیاد 1» که پیش از این و چند سال قبل مورد رونمایی قرار گرفته و به تولید انبوه رسیده است،

پدافند موشکی صیاد 1 با سر جنگی 200 کیلویی، با سرعت 1200 متر بر ثانیه، به سمت هدف حرکت کرده و می تواند مکمل خوبی برای دیگر سیستم های پدافندی ایران همچون تور ام 1، هاگ، اس 200 و اف ام 80 باشد.نمونه دیگری از این موشک با نام «صیاد 1-آ» نیز ساخته شده است که به جای هدایت راداری از هدایت آشیانه یاب  برخوردار بوده و برد آن بالغ بر 60 کیلومتر است. موشک صیاد 1 آ دارای هدایت مادون قرمز ، توانایی مانور 12 جی و البته برد 60 کیلومتر است.

این موشک دارای موتور سوخت جامد، با سیستم هدایت ترکیبی و قابلیت‌های عملیاتی بالاست.

وزیر دفاع ادامه داد: موشک صیاد 2 یک موشک پدافند هوایی برد متوسط و ارتفاع بلند است که بر اساس فناوری‌های روز دنیا طراحی شده و قادر است انواع بالگردها، هواپیماهای بدون سرنشین و اهداف با سطح مقطع راداری کوچک و دارای سرعت و مانور بالا را در محدوده عملیاتی خود منهدم کند.

سردار دهقان، قابلیت بالای ضد جنگ الکترونیک و ردیابی خودکار و مستقل را از دیگر ویژگی‌های این موشک پدافندی عنوان کرد.

موشک پدافند هوایی صیاد 2 به عنوان نسل دوم از موشک صیاد، یکی از جدیدترین سامانه های ضد هوایی فوق مدرن ایران است که دارای موتور سوخت جامد، با سیستم هدایت ترکیبی و قابلیت‌های عملیاتی بالاست. موشک صیاد 2 با سر جنگی 200 کیلوگرمی و سرعت بیش از 1200 متر در ثانیه در واقع یک موشک پدافند هوایی برد متوسط و ارتفاع بلند است که بر اساس فناوری‌های روز دنیا طراحی شده و قادر است انواع بالگردها، هواپیماهای بدون سرنشین و اهداف با سطح مقطع راداری کوچک و دارای سرعت و مانور بالا را در کمترین زمان ممکن به صورت برق اسا در محدوده عملیاتی خود منهدم کند. قابلیت بالای ضد جنگ الکترونیک و ردیابی خودکار و مستقل از دیگر ویژگی‌های این موشک پدافندی عنوان کرد.

توفان

نمونه های بومی از موشک های ضد زره در دسترس،که نمونه بومی آن «توفان» نامیده شد  از جمله ویژگیهای توفان باید به سرجنگی 3.6 کیلوگرمی، جرم 18.5 کیلوگرم، میزان نفوذ 550 میلیمتر و برد 70 تا 3850 متر و سرعت بیشینه 310 متر بر ثانیه ای آن اشاره کرد. روش هدایت، پرتابگر و شکل ظاهری توفان صرف نظر از تفاوتهای اندک در ابعاد، مشابه موشک تاو است.

با توجه به استفاده تانک های جدید از زره های واکنشی(ERA)،‌ نسل دوم توفان، با سرجنگی دو مرحله ای ساخته شد. توفان-2 به دلیل بهره گیری از یک میله نفوذگر، 145 سانتیمتر طول دارد. جرم آن 19.1 کیلوگرم، جرم سرجنگی 4.1 کیلوگرم، و میزان نفوذ آن 760 میلیمتر است که 38.2٪ درصد رشد را نشان می دهد. سایر مشخصات این نمونه مانند نسل اول است. خصوصاً احتمال اصابت هر دو نسل توفان، 95 درصد عنوان شده است. این موشک ها قابلیت بکارگیری در شب را با برد کمتر دارند.

پس از ساخت نسل های 3 و 4 توفان که ظاهراً به تولید انبوه نرسیدند، موشک توفان-5 به عنوان توسعه یافته ترین نمونه این خانواده طراحی و ساخته شد که تصاویر آن نشان دهنده تفاوت های محسوسی حتی نسبت به آخرین نمونه های خارجی تاو است. این موشک بر خلاف نسل های قبلی از روش هدایت پیشرفته با استفاده از پرتو لیزر برخوردار است که ضمن حفظ آن از آسیب پذیری در برابر جنگ الکترونیک دشمن، دقت بسیار بالایی نیز به آن می دهد. این موشک دارای سر جنگی دو مرحله و یک میله نفوذگر جمع شونده جدید نیز هست. میزان نفوذ این موشک در زره بیش از نسل های قبلی عنوان شده است.

 

موشک نصر

این موشک در کلاس موشک های کوتاه برد است که در حال حاضر قابلیت شلیک از ساحل و انواع شناورها را دارد و در آینده ای نزدیک امکان شلیک از بالگرد و زیردریایی نیز به قابلیت های تاکتیکی آن اضافه می شودهمینطور قادر است تا اهداف 3 هزار تنی را منهدم کند.

موشک "نصر یک " قابلیت پرواز در ارتفاعی خاص را دارد و با پروازی هوشمند و پایدار به طرف هدف حرکت کروز ضدکشتی است نصر که از کروزهای مادون صوت محسوب می‌شود.

با توجه به اینکه سرعت کروز نصر 0.8 تا 0.9 ماخ است، می‌توان با یک محاسبه ساده دریافت که این کروز ضدکشتی با سرعتی معادل 270 تا 300 متر بر ثانیه به‌سمت هدف خود در ارتفاع پایین حرکت می‌کند

این موشک حدود 30 درصد از بدنه‌اش را بال‌ها و بالک‌ها تشکیل داده‌اند و جز کمک‌های کنترل کروز موشک به شمار می‌روند.

 

طول باله بزرگ این موشک کروز که در میانه طول موشک و روی مرکز جرم موشک واقع شده، 0.9 متر است و موجب می‌شود موشک تعادل دینامیکی خود را زمان حرکت به‌خوبی حفظ کند؛ همچنین سبب افزایش پایداری نصر پیش از برخورد به هدف می‌شود.

 کروز نصر که به‌لحاظ ظاهری نسبت به قادر و نور چندان هم بی‌شباهت نیست، دارای وزنی معادل 350 کیلوگرم است

و این وزن در طول 3.5متری و قطر حدود 30سانتی‌متری موشک توزیع شده است.

از نکات برجسته این موشک کروز قابلیت پرتاب از سکوهای مختلف و از تجهیزات نظامی گوناگون است که قابلیت مقابله راهبردی جمهوری اسلامی ایران در برابر شناورهای دشمن را افزایش می‌دهد.

عصر 67

موشک لیزری عصر67 با سر جنگی 500 پوندی از نوع موشکهای نیمه فعال بوده که با استفاده از پاد لیزری در مرحله پرتاب با دریافت اشعه لیزر به سمت هدف هدایت میشود.

این موشک به دلیل داشتن سرجنگی بسیار قدرتمند،فیوز تاخیری،دقت هدایت و نقطه زنی میتواند برای مواضع مستحکم (بتن مسلح) و استراتژیک دشمن مورد استفاده قرار گیرد.

 

با توجه به عدم وجود نمونه های مشابه  بهره گیری از این موشک ضمن بالابردن قدرت تدافعی و تهاجمی جنگنده بمب افکن ها موجب افزاریش توان عملیاتی نیرو در مقابل حملات لیزری میگردد.

زوبین

زوبین به معنی پیکان یا گرز،موشک هوا به زمینی است که از هدایت تلویزیونی استفاده نموده و جزو سلاح های هوشنمد با دقت نقطه زنی است.

این سلاح دورزن بنا به ضرورت های جنگی در طول هشت سال دفاع مقدس علیه ارتش بعث عراق طراحی و ساخته شده و با علامت AGM-20/379 نشان داده می شود.

در حال حاضر زوبین بهسازی و ارتقا یافته است.AGM-379  جزو مهمات با هدایت دقیق(Precision Guided Munition- PGM) محسوب  و در حال حاضر در نیروی هوایی به کار گرفته می شود.پیشران این موشک را یک راکت با سوخت جامد و سرجنگی آن را یک بمب نفوذی در کلاس وزنی و عملکردی M-116 حاوی خرج انفجاری شدید(HE) تشکیل داده است.

حسگر موشک را یک دوربین تلوزیونی که با خلبان خودکار موشک در ارتباط است،تشکیل می دهد.دوربین توسط دو موتور در سمت و ارتفاع در حرکت بوده و زاویه دید IL5  درجه را برای موشک تامین می نماید. این موشک در اختیار نیروی هوایی بوده و از صدور ان اطلاعی در دست نمی باشد.

مشخصات فنی طول موشک زوبین 3.18 متر همچنین قطر 40.6 سانتی متر و پهنای بال 1.228متر و سر جنگی 340 کیلوگرمی با وزن 560 کیلوگرمی و برد 20 کیلومتری از ویژگیهای این موشک است.

تقسیم بندی نمونه موشکهای ساخت کشور

موشک های بالستیک دوربرد = شهاب ۴، شهاب ۵، شهاب 6، سجیل، ماهواره بر سفیر و پروژه کوثر

موشک های بالستیک میان برد = شهاب 3، فجر 3، عاشورا و  قدر 110

موشک های بالستیک کوتاه برد = شهاب 1، شهاب 2 و فاتح 110

موشک بالستیک ضد کشتی = خلیج فارس

راکت های توپخانه ای = صمید، تندر 69، زالزال 1، زلزال 2 و زلزال 3

موشک های زمین به هوا =  محراب، شاهین، میثاق 1، میثاق 2، صیاد 1، شهاب ثاقب و مرصاد

موشک ضد هلی کوپتر =  قائم

موشک های ضد تانک هدایت شونده =  صاعقه، رعد، توفان، توفان 2، توفان 5، توسن و دهلاویه

موشک های  ضد کشتی = نور، کوثر، قادر و ظفر
موشک کروز =  نصر 1 و مسکات (در حال توسعه)

موشک بدون بال = قیام

موشک های هوا به زمین  =   شفق، شاهین 3، ستار و عصر 67  

موشک های هوا به هوا =  فاطر و سجیل

اژدرها = کوسه، یاسین و حوت

کاتیوشا = آرش، فجر 3، فجر 5، فلق 1، فلق 2، عقاب و حاسب

-------------------------------

گزارش:پیام خلیلی

تصاویر/ موشکها در رژه امروز

تصاویر/ موشکها در رژه امروز

نمایش موشکهای زمین به زمین مختلف موجود در نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران در مراسم رژه 31 شهریور.

موشک شهاب 2 - مشهد

موشک سجیل - تهران

موشک سجیل - تهران

موشک نازعات - تهران

موشک شهاب 2 - مشهد

موشک قدر H - تهران

موشک سجیل - تهران

موشک نازعات - تهران

موشک سجیل - تهران

موشک نازعات - تهران

موشک زلزال-1 - تهران

موشک شهاب 2 - مشهد

موشک خلیج فارس - بوشهر

موشک سجیل - تهران

موشک سجیل - تهران

موشک قدر H- تهران

رکورد حضور موشک‌های بالستیک در رژه نیروهای مسلح شکست

رکورد حضور موشک‌های بالستیک در رژه نیروهای مسلح شکست 

---

رکورد حضور موشک‌های بالستیک در رژه‌های نیروهای مسلح، با حضور پرشکوه 30 موشک در مراسم امروز شکسته شد.

---

به گزارش گروه دفاع و امنیت مشرق، در مراسم رژه بزرگ نیروهای مسلح که صبح امروز یکشنبه در جوار حرم مطهر امام (ره) و با سخنرانی حجت الاسلام روحانی رییس جمهور کشورمان برگزار شد، انواع ادوات و تجهیزات در اختیار نیروهای مسلح همچون تانک، توپ، موشک‌های دریایی و سامانه‌های راداری به نمایش گذاشته شد.

همچون سال‌های گذشته حضور موشک‌های زمین‌به‌زمین به‌عنوان یکی از ارکان مهم قدرت بازدارندگی جمهوری اسلامی، از بخش‌های مهم و جذاب این رژه بود.

موشک قدر اچ

در مراسم امروز، 12 موشک زمین‌به‌زمین سوخت جامد سجیل (با برد 2 هزار کیلومتر) و 18 موشک قدر اف و قدر اچ حضور داشتند. حضور این تعداد موشک بالستیک، نشان از تولید انبوه و حضور پرتعداد این سامانه‌ها در نیروهای مسلح است که نسبت به دیگر رژه‌ها، رکوردی قابل‌توجه به حساب می‌آید.

البته این تعداد، غیر از دیگر موشک‌های زمین‌به‌زمین حاضر در این رژه همچون زلزال و نازعات است که با احتساب آنها، شمار این تجهیزات بسیار بیش از رقم فوق خواهد بود.

کابوس‌های اسرائیل

راهی که موشک‌های ایرانی پیموده‌اند

کابوس‌های اسرائیل

در نسل جدید موشک های بالستیک شهاب-3 از رایانه های کنترل مأموریت جدید، شتاب سنج های بهبود یافته، ژیروسکوپ های خاص برای هر یک از سه زاویه حرکتی و ماسورهای متناسب با سرعت ها و شتاب های وارده به این موشک استفاده شده است.

  مشرق، بیانات صریح رهبر انقلاب و فرمانده معظم کل قوا در اولین روز سال 1392 نشان داد جمهوری اسلامی ایران در دفاع از خود و اعلام رسمی این موضوع هیچگونه تعارفی ندارد. معظم له در بیاناتشان تاکید کردند که "گاهی سردمداران رژیم صهیونیستی ما را تهدید به حمله نظامی می کنند اما خودشان هم میدانند و اگر نمیدانند بدانند اگر غلطی از آنها سر بزند جمهوری اسلامی، تل‌آویو و حیفا را با خاک یکسان خواهد کرد". با توجه به اینکه یکی از ابزارهای مهم و قدرتمند ایران برای پاسخ دادن به حماقت صهیونیست ها، موشک های بالستیک است، این موضوع بار دیگر اهمیت پرداختن به این تجهیزات مدرن نیروهای مسلح کشورمان را عیان کرد.

البته ریشه تصمیم نیروهای مسلح کشورمان در بکارگیری موشک های بالستیک را باید در سال های دفاع مقدس جستجو کرد. با حملات سهمگین موشک های «اسکاد» عراقی، ایران نیز به فکر تهیه آنها افتاد. در نتیجه تعدادی از این موشک های ساخت شوروی از خارج تهیه شده و با موفقیت مورد استفاده قرار گرفت.

تعدادی از این موشک ها نیز برای مهندسی معکوس توسط نیروهای جوانی به فرماندهی شهید حسن تهرانی مقدم جدا شد که در سال های بعد به ثمر رسید. به نظر می رسد کشورمان در میانه سال های دهه 1360 برنامه ساخت موشک های بالستیک خود را آغاز کرده است.

موشک های بالستیک به صورت عمودی شلیک شده و با اوجگیری، رفته رفته به سمت هدف جهت می گیرند. با رسیدن به نقطه اوج، موشک در حالی که کاملاً به سوی هدف جهت دارد شروع به کاهش ارتفاع در یک قوس نزولی می نماید. این موشک ها به طور معمول پس از خاموش شدن موتور(پیشران) قابل هدایت نبوده و بنا بر قوانین علم بالستیک مسیر خود را تا رسیدن به زمین، روی مداری بیضوی که محل هدف یکی از کانون های آن است طی می کنند.

گام های اول و دوم

در نخستین قدم گونه ای از موشک اسکاد که از نوع B آن بود با نام شهاب-1 به تولید رسید که از روی پرتابگر همان موشک شلیک می شد. شهاب-1 به عنوان یک موشک کوتاه برد تک مرحله ای سوخت مایع با پرتابگر متحرک که هدایت آن از نوع اینرسی است سرآغاز برنامه موشک های بالستیک ایران شد. بعدها متخصصان کشورمان برای ساخت پرتابگرهای این موشک نیز اقدام نموده و با این کار موفق به توسعه عملیاتی این موشک در نقاط مختلف کشور شدند.

نوع دوربردتری از موشک اسکاد(نوع C) و یا یک توسعه بومی از شهاب-1 منجر به تولید موشک سوخت مایع یک مرحله ای شهاب-2 شد که ضمن افزایش درصد بومی سازی اجزای سازنده، بهسازی هایی نیز در زمینه های مختلف خصوصاً برد داشت. این موشک از نظر ابعاد تفاوتی با شهاب-1 نداشته ولی با رسیدن به اهدافی در فاصله 500 کیلومتری در حدود 67 درصد برد بیشتری دارد. احتمالاً برخی سامانه های آن نیز تغییراتی نسبت به نسل قبل داشته اند.

موشک های سوخت مایع، اکسید کننده و سوخت مورد نیاز را در داخل مخازنی در درون خود حمل می کنند و با پمپ کردن آنها به محفظه احتراق و سوزاندن مخلوط حاصل، انرژی لازم برای حرکت موشک فراهم می شود. این مواد پیش از شلیک به داخل موشک(در حالت قرار گیری افقی روی پرتابگر) تزریق می شوند که فرایندی زمانبر بوده و برای موشک های مختلف چندین ساعت به طول می انجامد. جرم سوخت پرواز موشک شهاب-2 در حدود 948، جرم اکسید کننده 3360 و جرم هوای فشرده در آن 15 کیلوگرم است.

 

موشک شهاب-2 و پرتابگر 8*8 آن

بدنه این موشک فولادی بوده و سامانه هدایت از نوع اینرسی است. این موشک برای رسیدن به بیشترین برد خود 422 ثانیه زمان نیاز دارد که سرعت متوسط افقی 1185 متر بر ثانیه را نشان می دهد. این موشک در طی مسیر خود برای اصابت به بیشترین برد به ارتفاع 126 کیلومتری سطح زمین می رسد و پس از آن به سمت هدف سرازیر می شود.

بنا بر مصاحبه فرماندهان سپاه از این دو موشک در حمله به پایگاه های منافقین در خاک عراق استفاده شده است. موشک شهاب-2 همچنان در حال خدمت است اما نسل قبلی با توجه به وجود موشک های کوچکتر و بسیار دقیقتر فاتح-110 با برد 300 کیلومتر به احتمال زیاد از خدمت کنار گذاشته و به کشورهای دیگر فروخته شده است.

هر چند قبلاً موشک های شهاب-2 تنها در رژه نیروهای مسلح در تهران دیده می شد اما چند سالی است در شهرهای دیگر نظیر مشهد نیز به نمایش در می آید که نشان دهنده استقرار واحدهایی از آن در این منطقه است.

جهش به شرق مدیترانه با شهاب-3

نیاز به ایجاد بازدارندگی قابل توجه در برابر اصلی ترین تهدید پیش روی جمهوری اسلامی ایران، لزوم افزایش برد موشک های بالستیک را بدیهی ساخته بود زیرا نتایج موشک باران اسرائیل و عربستان سعودی توسط عراق در جریان جنگ 1991 نشان از موفقیت نسبی موشک های معمولی اسکاد و نمونه های ارتقاء یافته آن در عراق داشت. بنابراین موشک های بهتر و دقیقتر می توانست ضربات مؤثری برای پاسخ کوبنده به دشمن وارد کند.

در نتیجه با شکل گیری برنامه موشکی ایران فعالیت های علمی و مهندسی گسترده ای در زمینه پیشران سوخت مایع، سازه،  بدنه، آیرودینامیک، هدایت، کنترل و ناوبری و سرجنگی برای توسعه موشک های شهاب همزمان با تولید انبوه نمونه های مهندسی معکوس اسکادها آغاز شد. نتیجه این تلاش ها طراحی و تولید بومی موشک بالستیک میانبرد شهاب-3 بود که اولین خبرها از آن در تابستان سال 1377 به گوش رسید.

 

موشک های شهاب-3 و پرتابگر آن در وضعیت آماده شلیک

به گزارش مشرق، شهاب-3 با طول و قطر بیشتر که آن را برای حمل حجم بیشتری از سوخت توانمند می نمود بدون دستیابی به دانش طراحی قابل ساخت نبود. نمونه های اول این موشک به برد 1300 تا 1350 کیلومتر دست می یافتند و برای اولین بار امکان تهدید اهدافی در خاک سرزمین های اشغالی فلسطین را به نیروهای مسلح کشورمان می دادند. در جدول زیر داده های کلی خانواده موشک های شهاب ارائه شده است.

 

مقایسه خانواده موشک های شهاب با قدر و قیام

شکل کلی این موشک مشابه دو نسل قبلی بود یعنی بدنه استوانه ای، دماغه مخروطی ساده و بالک های ذورنقه ای در انتهای بدنه برای پایدارسازی. هر سه نسل این موشک ها برای کنترل از نوعی سامانه تغییر بردار رانش که در دهانه خروجی موتور موشک کار گذاشته شده بهره می برند. این سامانه از چهار بالک(فین) گرافیتی تشکیل شده که روش نچندان پیچیده اما مؤثری برای ایجاد تغییر مسیر در موشک است.

 

بالک های هدایت در خروجی موتور شهاب-2

شهاب-3 به حدی از ارزش عملیاتی رسید که فعالیت های توسعه ای مختلفی روی آن اجرا شد. این موشک به دلیل ابعاد بزرگتر نیاز به پرتابگر جدیدی داشت که آن هم با تلاش متخصصان داخلی ساخته شد که بعدها در موشک های «سجیل» و ماهواره بر «سفیر» نیز با تغییراتی مورد استفاده قرار گرفت. همچنین خودروهای حامل سوخت و اکسید کننده نیز به طور ویژه برای این نمونه جدید طراحی شد و بعدها برای سایر موشک های ایرانی نیز مورد استفاده قرار گرفت.

یکی از مشکلات موشک های سوخت مایع، زمان لازم برای شارژ سوخت به داخل مخزن است که بر مبنای فناوری های اولیه، در تمام این مدت موشک باید در حالت عمودی قرار داشته باشد؛ شهاب-3 اولین موشک ایرانی بود که برای بهبود وضعیت عملیاتی آن کشورمان به فناوری شارژ موشک در حالت افقی دست پیدا کرد. بدین ترتیب موشک تا قبل از پر شدن می تواند در پوشش استتار یا در محل اختفای خود باقی بماند و احتمال کشف آن از سوی سامانه های دشمن بسیار کمتر می شود.

به علاوه تعداد زیادی از موشک های شهاب-3 از بیش از 15 سال قبل در سیلوهای زیرزمینی به صورت دوره ای آماده شلیک نگاه داشته شده اند که این سیلوها بدست متخصصان کشورمان در سراسر کشور توسعه یافته و نقش بسیار مهمی در ایجاد توان پدافند غیرعامل برای توان موشکی کشورمان ایفا کرده اند. فناوری طراحی و ساخت این سیلوها و اجرای تمامی کارهای تعمیر و نگهداری و شارژ و تخلیه سوخت موشک در این مکان ها بسیار پیچیده و مهم است.

به گزارش مشرق، در موشک شهاب-3 از رایانه های کنترل مأموریت جدید، شتاب سنج های بهبود یافته، ژیروسکوپ های خاص برای هر یک از سه زاویه حرکتی و ماسورهای متناسب با سرعت ها و شتاب های وارده به این موشک استفاده شده است.

 

ژیروسکوپ های موشک شهاب-3

 

نمونه ای از رایانه های مورد استفاده در شهاب-3

در پرتابه های بالستیک با افزایش برد به طور معمول، خطا نیز افزایش می یابد. اطلاعاتی که امروزه از سامانه های شهاب-3 منتشر شده نشان می دهد متخصصان ایرانی در این موشک با تمرکز بر عوامل کاهش خطا سعی در ایجاد فواید عملیاتی بیشتر در کنار مزیت های راهبردی داشته اند.

یکی از عوامل ایجاد خطا تنظیمات اولیه در پرتابگر است از این رو پرتابگر جدید توسعه داده شده برای شهاب-3 دارای سامانه هایی برای حمل ایمن موشک و قرار دهی مناسب آن در وضعیت عمودی دارد. همچنین سامانه هدایت آن برای کار با خطای کمتر در زمان طولانی تر پرواز طراحی شده در نتیجه این موشک خطای دایره ای کمتری نسبت به موشک های همره خود در دنیا دارد که از تصاویر منتشر شده از رزمایش های نیروی هوافضای سپاه قابل دریافت است.

از دیگر کارهای توسعه ای برای نمونه های مختلف شهاب-3 می توان به سرجنگی های مختلف منفرد(ساده)، چندگانه، خوشه ای و بارانی اشاره کرد که برای مأموریت های خاص خود طراحی شده اند. به علاوه به جز کلاهکی با فرم مخروطی ساده، دو نوع دیگر نیز روی موشک های شهاب-3 دیده شده شامل نوع دو مخروطی و نوع سه مخروطی که پیش از این در گزارش های مستقلی به آنها پرداخته بودیم.

 

شلیک موشک های شهاب-3 در رزمایش پیامبر اعظم7

به جز سری های اولیه شهاب-3، سایر نمونه های آن و موشک های مشتق شده از آن دارای سرجنگی جدا شونده هستند یعنی پس از اتمام سوخت موشک و دریافت بیشترین انرژی توسط کلاهک، این بخش از بدنه موشک جدا شده و با ورود مجدد به جو به سمت هدف حرکت می کند. این فناوری به کاهش احتمال اصابت توسط سامانه های ضد موشکی دشمن منجر شده و احتمال برخورد به هدف را بسیار افزایش می دهد و امروزه در تمام موشک های بالستیک میانبرد و دوربرد جدید کشور مورد استفاده قرار می گیرد.

رسیدن به دانش طراحی و تولید موشک های با قابلیت اطمینان منجر به رشد برنامه موشکی ایران شد به طوری که چند نمونه مختلف از شهاب-3 با برد بیشتر، سرجنگی متفاوت و تغییراتی در شکل دماغه توسعه داده شد. نمونه های دوربرد شهاب-3 با برد 1800 کیلومتر که در ادامه منجر به تولید موشک های سوخت مایع دوربرد «عاشورا» و «قدر» و موشک میانبرد «قیام-1» و موشک دوربرد سوخت جامد سجیل شد.
 

موتور موشک شهاب-3

موشک های قدر خانواده ای از موشک های سوخت مایع هستند که نمونه های مختلفی از آنها ساخته شده است. به عنوان مثال موشک قدرF بردی در حدود 1950کیلومتر داشته و دارای فرم دماغه سه مخروطی است که نیروی پسای کمتر و پایداری دینامیکی بیشتری دارد. جرم سرجنگی این موشک نسبت به نمونه های پایه شهاب-3 به حدود نصف کاهش یافته است.

موشکی که در جهان به شهاب- 4 معروف شد

در سال های دهه 1370 اعلام شده بود که صنایع دفاعی کشورمان موشک غیرنظامی شهاب-4 را برای فعالیت های فضایی توسعه می دهند. هر چند این خبر تا مدت ها دستمایه رسانه های خارجی برای مسموم ساختن افکار عمومی و متهم کردن ایران به تلاش برای تهدید مردم اروپا شده بود اما تا سال 1387 خبر رسمی از موشک ماهواره بر ایران نشد. در این سال برای اولین بار موشک دو مرحله ای سوخت مایع سفیر-1 معرفی شد که دارای 22 متر طول، 26 تن جرم و 1.25 متر قطر بوده و می توانست محموله 27 کیلوگرمی را به مدار 250 کیلومتری حمل کند.

سفیر-1 تا آن زمان سنگینترین موشک معرفی شده ایران بود و مرحله اول آن سامانه کنترلی مشابه موشک های شهاب داشت. مرحله دوم آن نیز که فاقد بالک های پایدار کننده است از یک سامانه پیشرفته که با تغییر زاویه کل خروجی موتور، یک سامانه کنترل بردار رانش(TVC) کامل را ایجاد کرده بهره می برد. موتور مرحله اول این ماهواره بر مشابه موتور نمونه های دوربرد موشک های شهاب و قدر است.
 

موشک ماهواره بر سفیر-1

به گزارش مشرق، بر مبنای این موشک، ماهواره بر سیمرغ نیز طراحی شده که مرحله اول آن دارای قطر 2.4 متر بوده و چهار موتور مرحله اول مشابه سفیر را در خود جای داده و مرحله دوم آن مشابه مرحله دوم سفیر است. موشک 85 تنی و 26 متری سیمرغ می تواند ماهواره 100 کیلوگرمی را در مدار 500 کیلومتری قرار دهد.

قیام؛ ترکیب تجربه و فناوری های نو

آخرین نمونه ساخته و معرفی شده از موشک های بالستیک سوخت مایع ایرانی قیام-1 نام دارد که در رده میانبرد طراحی شده و آن را حاصل 25 سال تلاش کشور در زمینه موشک های سوخت مایع بالستیک می دانند. به نظر می رسد این موشک به مرور به طور کامل جایگزین شهاب-2 خواهد شد زیرا در حالی که میزان سرجنگی و قطر این دو یکسان است، تنها با کمی افزایش طول و 100 کیلوگرم افزایش جرم(1.65 درصد بیشتر) به 300 کیلومتر برد بیشتر(60 درصد افزایش) می رسد. این موشک نیز به بیشینه ارتفاع 126 کیلومتر در بیشترین برد خود می رسد.

 

موشک قیام-1

ویژگی استثنایی این موشک که در نمونه دیگر تا کنون دیده نشده عدم اتکا به بالک های انتهای بدنه برای ایجاد پایداری در طی پرواز است. این کار مزیت هایی از جمله کاهش وزن و بازتاب راداری را به همراه داشته، ذخیره و انبارداری آن را نیز ساده تر می کند. این ویژگی به واسطه دستیابی به فناوری تأمین پایداری و کنترل موشک تنها به واسطه سامانه کنترل بردار رانش در خروجی موتور و کاهش قابل توجه عوامل بروز خطا در این موشک دارد.

همچنین با توجه به جدید بودن این موشک احتمالاً از فناوری های پیشرفته و سامانه های تمام دیجیتال در بخش های الکترونیکی آن استفاده شده و روش های جدید کاهش تلاطم سوخت در مخازن موشک که به کاهش خطا منجر می شود نیز از مواردیست که به کار گرفته شدن آن در موشک قیام محتمل است.

سجیل؛ دستی بلند و سریع

باید اشاره مختصری هم به موشک سجیل نمائیم که بخش مهمی از فناوری های آن مدیون موشک های شهاب است. همانطور که اشاره شد سجیل موشکی سوخت جامد و دو مرحله ای است. این موشک دوربرد که برای انهدام اهدافی تا فواصل دستکم 1500 و نهایتاً 1950 تا 2هزار کیلومتر قابل استفاده است تلفیقی از چندین فناوری به دست آمده در برنامه موشکی ایران به شمار می رود.

به گزارش مشرق، از یک سو تجارب به کار گیری سوخت جامد در انواع راکت و موشک های کوچک تا نمونه هایی مانند زلزال و فاتح-110 و همچنین فناوری موشک های دو مرحله ای که برای ماهواره برهای ایرانی در حال توسعه بود به شکل گیری یک موشک پرشتاب و دوربرد با قابلیت اطمینان بالا منجر گردیده که خواب را از چشم دشمنان کشورمان ربوده است.

 

موشک های دوربرد سجیل(سمت راست) و قدرF(سمت چپ)

این موشک که برای رسیدن به بیشترین برد خود تا ارتفاع 800 کیلومتری بر فراز زمین اوج می گیرد، در مراحل نهایی پرواز با سرعتی بین 10 تا 12 برابر سرعت صوت به سمت هدف رفته و در زمان 835 ثانیه (کمتر از 14 دقیقه) به آن می رسد که سرعت متوسط افقی 2335 متر بر ثانیه را در برد 1950 کیلومتر نشان می دهد. برای جرم سرجنگی آن اعداد 500 و 640 کیلوگرم اعلام شده که بین 2.1 تا 2.7 درصد از جرم 23623 کیلوگرمی این موشک تقریباً 17.6 متری را تشکیل می دهد.

مرحله اول این موشک از سامانه کنترلی مانند موشک های شهاب برخوردار بوده و احتمالاً مرحله دوم آن نیز مانند مرحله دوم ماهواره بر سفیر دارای خروجی موتور قابل کنترل است. از این رو مرحله دوم سجیل هم فاقد بالک های کنترلی بوده و البته بالک های مرحله اول آن هم نسبت به نمونه هایی مانند قدرF کمی کوچکتر به نظر می رسد. پس از اتمام سوخت مرحله اول با جدا شدن آن و سبک شدن بدنه، موشک از حمل جرم اضافی بخشی از بدنه که خالی از سوخت شده معاف شده و به سرعت های بالاتری دست می یابد.

به کمک فناوری سوخت جامد، این موشک در زمان بسیار کوتاه چند دقیقه آماده شلیک شده، تا مدت ها بدون نیاز به تخلیه سوخت که در موشک های سوخت مایع مورد نیاز است می تواند در محل اختفاء یا انبار نگهداری شود. به علاوه شتاب اولیه موشک های سوخت جامد نسبت به نمونه های سوخت مایع همرده بیشتر است که به کاهش احتمال ردگیری در مقاطع ابتدایی پرواز منجر می شود.

آخرین موشک بالستیک ایرانی که البته هنوز اطلاعاتی از آن منتشر نشده، موشکی است که در آخرین ماه های زندگی پربرکت شهید حسن تهرانی مقدم آزمایش های آن با موفقیت انجام و از آن با نام قدرتمندترین موشک زمین به زمین ایران یاد شده است که امیدواریم به زودی به مردم ایران معرفی شده و به سان گذشته قوت قلبی برای دوستداران اسلام و انقلاب در سایر کشورهای اسلامی باشد.

باید یادآوری کنیم رویکرد اکثر موشک های بالستیک موجود در کشورهای دارای سلاح هسته ای، جبران خطا با اتکا به قدرت تخریب گسترده سرجنگی اتمی است اما در موشک های ایرانی به دلیل استفاده از سرجنگی معمولی همواره کاهش خطا جزء مهم فعالیت های طراحان بوده همانطور که در تصویر اصابت سرجنگی شهاب در رزمایش پیامبر اعظم در سال 1391 دیده می شود.

به گزارش مشرق، با توجه به اینکه مسئولان دفاعی تلاش برای کاهش خطای موشک های بالستیک ایرانی را در دستور کار اعلام کرده اند در آینده باید انتظار داشت فناوری های جدیدی برای ناوبری و هدایت این سلاح ها مورد استفاده قرار گیرد مثلاً سامانه ناوبری ستاره ای که چندی پیش خبر دستیابی کشورمان به فناوری آن اعلام شد و یا رادارهای هوایی کوچک از جمله فناوری های محتمل در این زمینه هستند.

همچنین برخی کشورها به دنبال عملگرهای جدید برای هدایت پرتابه های خود هستند از جمله عملگرهای پلاسمایی که سرعتی واکنشی دستکم 10 برابر عملگرهای آیرودینامیکی داشته و با افزایش مانورپذیری، سرجنگی را در قوس نزولی به طور مؤثری از کمند سامانه های ضد موشکی فراری می دهند. جستجوی ساده ای در فضای مجازی نشان می دهد برخی مراکز تحقیقاتی دنیا در حال آزمایش این سامانه حتی روی پرتابه های بسیار کوچکتر از سرجنگی موشک های بالستیک هستند.

در پایان باید در نظر داشت عدم شناسایی موشک های بالستیک پیش از شلیک آنها از مقدمات مهم مؤثر بودن راهبرد استفاده از این نوع سلاح است که متخصصان کشورمان ضمن توسعه پرتابگرهای متحرک و استفاده از سیلوهای زیرزمینی پرتاب و کاهش زمان آماده سازی موشک برای شلیک تا حدود بسیار زیادی موفق به این مهم شده اند.

بازخوانی نظر یکی از فرماندهان آمریکایی در عملیات طوفان صحرا در 1991 در زمینه سختی یافتن پرتابگرهای متحرک موشک های اسکاد عراقی خالی از لطف نیست. وی اذعان داشت «این کار مانند یافتن سوزن در انبار کاه است». آن هم در کشوری مانند عراق که مساحتی کمتر از ایران داشته و زیر سیطره هوپیماهای شناسایی علاوه بر ماهواره ها بوده است. این در حالیست که ایران کشوری پهناور با اقلیم های مختلف بوده و اگر موفق به نشاندن هواپیمای شناسایی سرنشین دار یا بی سرنشین نشود، یا آن را منهدم می سازد و یا فراری می دهد.

کارت سوخت موشک‌های ایرانی چگونه شارژ می‌شود+عکس

کارت سوخت موشک‌های ایرانی چگونه شارژ می‌شود+عکس

تلاش های بومی کشورمان ایران برای ساخت موشک به میانه های جنگ تحمیلی 8 ساله باز می گردد که مهمترین موارد آن که تأثیر بسزایی در آینده موشکی کشور داشتند شامل نوع سطح به سطح کوتاه برد سوخت جامد بر اساس موشک فراگ روسی و نوع بالستیک کوتاه برد سوخت مایع بر مبنای اسکاد که از سوریه خریداری شده بود هستند.

به گزارش گروه دفاع و امنیت مشرق، راکت و موشک به عنوان ابزارهای شناخته شده و بسیار مهم در زمینه های گوناگون نظامی و غیرنظامی برای حرکت در هوا یا فضا به نیروی پیشران خود متکی است. این پیشران ها به دو نوع کلی هواتنفسی و غیرهواتنفسی قابل تقسیم هستند.

پیشران های هواتنفسی با استفاده از یک ورودی هوا، دائماً در حال گرفتن اکسیژن برای ادامه یافتن فرایند احتراق سوخت هستند، بنابراین در ارتفاعات بالای جو و فراتر از آن قابل استفاده نیستند. پیشران های غیرهواتنفسی که به طور عمومی پیشرانه راکتی نیز گفته می شوند شامل دو نوع سوخت جامد و مایع می شوند که در واقع اکسیژن مورد نیاز را به نوعی در داخل خود حمل می کنند بنابراین می توانند در داخل یا خارج از جو زمین عمل کنند.

پیشران های هواتنفسی در موشک ها شامل انواع موتورهای جت است یعنی پالس جت، توربوجت، توربوفن، رمجت و اسکرمجت. این پیشران ها که در موشک هایی با مأموریت های گوناگون دیده می شوند. کروزهای ضد کشتی و ضد اهداف زمینی بیشترین کاربران این نوع پیشران ها و البته از نوع توربوجت یا توربوفن هستند. موشک معروف وی-1 ساخت آلمان اولین موشک مجهز به موتور جت و از نوع پالس جت بود که در سالهای پایانی جنگ دوم جهانی به طور نسبتاً گسترده ای مورد استفاده قرار گرفت.

موشک کروز وی-1

موشک های هوا به هوا مانند متئور اروپایی، سطح به هوا مانند سام-6 روسی و هوا به سطح ضد رادار مانند خا-31 روسی نیز با موتورهای رمجت ساخته شده اند که به دلیل ماهیت عملکرد این پیشران، مخصوص استفاده در سرعت های چندین برابر صوت هستند.

به جز دو نمونه رمجت و اسکرمجت، که اجزای متحرک در داخل خود ندارند بقیه انواع نامبرده دارای قطعات و بخش های کامل هسته یک موتور جت شامل کمپرسور، محفظه احتراق و توربین، شیرها و لوله ها و پمپ برای انتقال سوخت هستند. به علاوه به دلیل پیچیده بودن علوم مرتبط با احتراق در سرعت های بالا ( خصوصاً احتراق در سرعت مافوق صوت در موتور اسکرمجت) این دو نوع موتور در کشورهای زیادی توسعه نیافته اند.

موتورهای هواتنفسی توربوجت و توربوفن برای مسافت های طولانی بسیار مناسب تر از پیشران های راکتی(سوخت مایع و جامد) بوده و ایجاد امکان ساخت دقیق و مطمئن آنها در ابعاد کوچک و وزن کم بود که باعث شد تا ابتدا جای خود را در موشک های کروز ضد کشتی و راهبردی و بعدها نمونه های راهکنشی هوا به سطح باز کنند. کشورهایی مانند چین، هند و ایران نیز امروزه موتورهای توربوجت ویا توربوفن برای موشک های کروز و پهپادهای خود تولید می کنند.

هر چند قرار نیست موشک ها مانند هواپیماها مدت زیادی در حال پرواز باشند اما با توجه به اهمیت قابلیت اطمینان در یک موشک که پس از شلیک، قابل بازگشت و شروع مجدد عملیات در وقتی دیگر نیست و از طرفی صدها قطعه متحرک در حال کار در یک موتور جت، فناوری ساخت این پیشرانه ها اهمیت بالایی دارد تا از این نظر در نتیجه نهایی عملیات نظامی که موشک برای آن شلیک می شود اشکالی بوجود نیاید. موشک هایی که با موتور جت کارمی کنند بیشترین طول زمان پرواز در بین همه موشک ها را داشته و با توجه به برد و سرعت نمونه هایی که تاکنون در جهان ساخته شده نهایتاً کمتر از 6 ساعت در پرواز خواهند بود.

موتور توربوجت در یک موشک ضد کشتی

پیشران های راکتی خصوصاً سوخت جامد، یار دیرین موشک ها و راکت ها بوده اند؛ از نمونه های دست ساز چینی مربوط به چند سال پیش تا فضاپیماهای آینده. این پیشرانه ها قدرت بسیار بالای نهفته در سوخت های شیمیایی را آزاد کرده و به موشک های چند ده تنی، سرعت های اَبَرصوتی می دهند.

طرحی از یک موشک با پیشران سوخت جامد

پیشران های سوخت مایع، به طور ساده از یک مخزن سوخت، یک مخزن حاوی اکسید کننده(به جای اکسیژنی که باید از هوا برای اشتعال تأمین می شد)، پمپ ها، لوله ها و شیرهایی برای انتقال این مواد به محفظه احتراق و یک نازل که با شکل خاص خود باعث بیشتر شدن نیروی رانش تولیدی می شود تشکیل شده اند.

پیشران های سوخت جامد بسیار ساده تر بوده و عمل اشتعال در همان محفظه ای که سوخت قرار دارد به انجام رسیده و گازهای حاصله با عبور از نازل باعث حرکت موشک می شوند. بنابراین در اینجا از اجزا و قطعات مختلف موجود در پیشران های سوخت مایع خبری نخواهد بود.

پیشران های سوخت جامد پس از شلیک از همان ابتدا دودی با رنگ روشن و اغلب سفید از خود به جای می گذارند در حالی که پیشرن سوخت مایع بعد از اتمام شعله پشت نازل موشک(خروجی گازها)  اثری ایجاد نمی کنند.

سرعت سوزش سوخت های جامد با توجه به شکل قرارگیری سوخت، متفاوت اما برای هر نوعی ثابت است و از این رو به طور کلی یک پیشران سوخت جامد سریعتر از سوخت مایع به پایان می رسد. همچنین فرایند سوزش سوخت جامد تقریباً در همه نمونه های ساخته شده در دنیا قابل کنترل یا متوقف کردن نیست در حالی که در پیشران سوخت مایع از طریق شیرها روی جریان سوخت و اکسید کننده، کنترل وجود دارد و حتی از لحاظ نظری، به راحتی امکان خاموش کردن پیشران هم وجود دارد.

موتورهای راکتی سوخت جامد معمولاً شتاب بسیار بالاتری را در زمان کوتاه تر در دسترس قرار می دهند اما توان تولیدی پیشران سوخت مایع بیشتر است از اینرو در موشک های بزرگ و سنگین عموماً یا فقط از این نوع استفاده می شود یا در صورت چند مرحله ای بودن موشک، در مرحله اول ویا به عنوان شتاب دهنده کمکی(بوستر) از پیشران سوخت جامد استفاده می شود.

به گزارش مشرق، از جهت سهولت نگهداری هم موتور راکتی سوخت جامد طول مدت انبارداری بسیار بیشتری داشته، حمل و نقل آن ساده تر از موتورهای سوخت مایع بوده و اطمینان پذیری بیشتری را به وجود می آورند. این موشک ها بدون نیاز به بازبینی از بابت پیشران می توانند تا سال ها در انبار یا سکوی پرتاب مستقر بوده و آماده به کار باشند.

 در مقابل، موشک با سوخت مایع امکان جابجایی بسیار سخت اگر نه ناممکنی دارد، سوخت پیش از شلیک موشک به داخل آن تزریق شده که معمولاً ای کار چند ساعت به طول می انجامد، به دلیل خاصیت خورندگی مایعات مورد استفاده مدت آماده به کار بودن موشک کم و اغلب در حد 6 ماه است که پس از آن باید سوخت و اکسید کننده تخلیه شده و در صورت لزوم مخازن شسته شوند و وجود اجزای مکانیکی هم نیاز به برخی بازدیدهای دوره ای را وجود می آورد.

طرحی از اجزای داخلی یک پیشران سوخت مایع

محصولات ایرانی

تلاش های بومی کشورمان ایران برای ساخت موشک به میانه های جنگ تحمیلی 8 ساله باز می گردد که مهمترین موارد آن که تأثیر بسزایی در آینده موشکی کشور داشتند شامل نوع سطح به سطح کوتاه برد سوخت جامد بر اساس موشک فراگ روسی و نوع بالستیک کوتاه برد سوخت مایع بر مبنای اسکاد که از سوریه خریداری شده بود هستند.

بر مبنای اطلاعات رسمی منتشر شده در کشور، امروزه در همه انواع موشک های سطح به سطح، سطح به هوا، هوا به سطح محصولاتی مطابق نیاز در ایران تولید انبوه می شود و در رده هوا به هوا نیز نمونه هایی ساخته و آزمایش شده است. این موشک ها از موتورهای راکتی سوخت جامد و مایع و موتورهای توربوجت استفاده می کنند و بردهای مختلفی از چند کیلومتر تا 2هزار کیلومتر را پوشش می دهند.

زلزال با سوخت جامد و برد بیش از 200 کیلومتر


موشک هوا به سطح سوخت جامد ستار-3


موشک سطح به هوای سوخت جامد شاهین

می توان گفت شاخص ترین نمونه های این محصولات موشک های کروز دریایی رعد و قادر با برد های چند صد کیلومتر با موتور اولیه سوخت جامد و پیشران اصلی توربوجت و طول زمان پرواز کمتر از 30 دقیقه، کروز زمینی دوربرد مشکات با برد 2هزار کیلومتر و زمان پرواز نهایی احتمالی بیش از 2 ساعت، خانواده موشک های بالستیک میانبرد و دوربرد شهاب با سوخت مایع و موشک سوخت جامد دوربرد و دو مرحله ای سجیل هستند.

موتور توربوجت کوچک طلوع-4 ساخت ایران

موشک ضدکشتی و کروز قادر، پس از جدا شدن موتور اولیه راکتی و شروع به کار موتور توربوجت

هر دو نوع پیشران راکتی برای کارکرد ایمن در وهله اول و کارکرد بهینه به عنوان خواسته دوم طراحان، نیاز به محاسبات پیچیده و لحاظ کردن عوامل تأثیر گذار بسیار در زمینه های گوناگونی چون سازه، انتقال حرارت و ترمودینامیک، سوخت و احتراق، دینامیک و ارتعاشات دارند و پس از طراحی و ساخت نیز باید در معرض آزمایش های سختگیرانه ای قرار بگیرند که همه این موارد در کشورمان و به صورت بومی به انجام می رسد.

موشک سوخت جامد و دو مرحله ای سجیل در مرحله ای از توسعه و آزمایش

میزان پیشرفتگی این علوم به قدری است که ناباوری کارشناسان خارجی سبب ابراز نظرهای عجیبی از سوی آنان برای توجیه موفقیت های موشکی کشورمان شود این در حالی است که به کارگیری این محصولات دفاعی بومی در رزمایش های متعدد در حالی که هر چند سال نیز با وجود شدیدتر شدن تحریم ها، نمونه ای جدید از آنها نیز ساخته می شود بهترین اثبات برای این افراد است.

برای توضیح بیشتر پیرامون دشواری های طراحی و ساخت یک موتور راکتی جدید خصوصاً از نوع سوخت مایع باید گفت ضمن نیاز به اجرای تمام مراحل مطالعه و طراحی، تمامی انواع آزمایشات نیز باید بر روی پیشران جدید اجرا شود تا از مطلوب بودن نتیجه اطمینان حاصل شود. مثلاً با توجه به اینکه گازهای پرسرعت خروجی از موتور راکتی تراکم پذیر(Compressible) هستند قابلیت ارتعاش دارند. در صورت ورود گاز به مدهای ارتعاشی نامطلوب به طبع آن نازل(خروجی موشک)، لوله های حاوی سوخت، شیرها و اتصالات و سازه موشک نیز دچار ارتعاش شده و در صورت بروز پدید تشدید(Resonance) موشک ماهواره بر از بین خواهد رفت. بنابراین تمامی محاسبات پیچیده دینامیک سیالات، حرارت، سازه برای خاص ترین حالات نیز باید اجرا شده که به نوبه خود بسیار زمانبر بوده و پس از ساخت نمونه اولیه آزمایش صورت گیرد.

شهاب-3

این در حالی است که فرماندهی کل سپاه در مصاحبه خبری اخیر خود، علت انفجار سال گذشته که موجب شهادت سردار حسن تهرانی مقدم شد را به آزمایش نوعی سوخت جدید و انفجار آن نسبت داده اند. باید دید با اعلام شدن مشخصات سوخت مربوط و تأثیر آن روی مشخصات عملکردی موشک های نظامی و غیر نظامی ایرانی، این به اصطلاح کارشناسان خارجی بر مبنای علم خود چه واکنشی نشان می دهند.